زهرا رحمانی - دانشجوی دکتری فرق تشیع، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
حسن حضرتی - دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه تهران، تهران، ایران

دوگانگی هویت جامعه بوسنی، به خصوص در میان مسلمانان، یکی از پیامدهای ورود اسلام به این منطقه و پذیرش آن دانسته شده است. علی رغم وجود تعادل و قرابت مذاهب مختلف در این سرزمین، این رخداد تاریخی با عواملی خارج از حوزه اقوام و مذاهب، تفسیر شده، و سبب درگیری های متعدد داخلی، و به تبع، نسل کشی مسلمانان در قرن بیستم به دست صرب ها شده است. برای دریافت هر چه بهتر این تغییر و تحولات در بوسنی و هرزگوین ضروری است پیش از هر چیز ریشه (اصالت) قومی ساکنان کنونی بوسنی و هرزگوین و چگونگی مواجهه شان با فتوحات عثمانی در این بخش از بالکان را بررسی کنیم، فتوحاتی که به فراهم شدن زمینه های پذیرش اسلام در این گستره از اروپای شرقی انجامید. در ادامه نیز کوشیدیم روند نفوذ و گسترش این دین را در قالب سازوکارهای پخشی، که در چارچوب نظریه پخش فضایی هاگراستراند به آنها اشاره شده است، بازخوانی کنیم و پیامدهای حضور عثمانی در عرصه های فرهنگی، اجتماعی، مذهبی، اقتصادی، سیاسی و نظامی را از منظر صاحب نظران این حوزه بکاویم.

نظریه پخش فضایی, بالکان, بوسنی و هرزگوین, عثمانی, دین اسلام