بهاءالدین موحد - دانش آموخته دکتری فلسفه منطق، دانشگاه تربیت مدرس تهران و طلبه سطح چهار حوزه علمیه، قم، ایران.

نظریه علم دینی جوادی آملی، که به زعم وی راه حلی برای مسئله تعارض علم و دین است، با انتقادات جدی مواجه شده است. این مسئله که چرا این نظریه تا این حد نقد شده، موضوع اساسی این نوشته است. به نظر می رسد این نظریه به پیش فرض ها، مفاهیم و رویکردهایی متکی است که با پیش فرض ها، مفاهیم و رویکردهای اندیشه ورزان مسئله تعارض علم و دین متفاوت است و همین تفاوت در پیش فرض، مفاهیم و رویکرد، منشا بروز سوء برداشت ها و مانعی در راه اقبال به این نظریه بوده است. در این مقاله با استناد به متون جوادی آملی به برخی از این پیش فرض ها، مفاهیم و رویکردها اشاره کرده ام. نگرش سنتی به ساختار علم، ارتباط یک طرفه علم و فلسفه، مفهوم فردی، یقینی و متفاوت از «علم» در کنار رویکرد و چشم انداز کلامی به مسئله علم و دین، نمونه هایی از این تفاوت ها است. اینها می توانند ریشه برخی از مخالفت ها با این نظریه را توضیح دهند و نشان می دهند که هر راه حلی برای مسئله علم و دین، باید به این تفاوت ها توجه کند.

علم, علم دینی, اشتراک لفظ, فلسفه, ساختار علم, جوادی آملی