مطالعه پیش بینی واکنش سطح آبخوان دشت قلعه لور اندیمشک در شرایط خشکسالی و تر سالی با مدل MODFLOW

کنترل و مدیریت آبخوان های دشت های منابع آب زیر زمینی در شرایط بحرانی از جمله مسایل با اهمیت مدیران منابع آب کشورایران می باشد . هدف این مطالعه مدلسازی آبخوان قلعه لور شهرستان اندیمشک در استان خوزستان و پیش بینی عکس العمل سطح افت آبخوان در مواجه با شرایط مختلف خشکسالی، ترسالی و نرمال می باشد. پس از جمع آوری داده های مورد نیاز به منظور شبیه سازی هیدرولیکی آبخوان ، عوارض با فرمت خط، نقطه و پلیگون در پوشش های جداگانه و سازگار با محیط برنامه مادفلو و رابط گرافیکی GMS برای پیش پردازش و پس پردازش داده های ورودی و خروجی مدل انتخاب شدند . ۹ حلقه چاه مشاهده ای (پیزومتری) بعنوان نقاط شاهد برای واسنجی و صحت سنجی افت سطح ایستابی آبخوان درنظر گرفته شد . جهت شبیه سازی روند افت آبخوان در طول زمان ، آمارسطح آب با ۴۸ گام زمانی ماهانه ( بازه هفت ساله) جمع آوری شد که برای پذیرفتن داده های محاسباتی و مشاهده ای ، ۴۸ ماه برای دوره واسنجی و ۳۶ ماه دوره صحت سنجی با تقسیم زمان به دو مرحله ۴ سال اول برای دوره واسنجی و ۳ سال انتهایی صحت سنجی در حالت غیرماندگار مدل اجرا گردید. سپس برای پیش بینی وضعیت افت آبخوان، در مواجهه با یک دوره ۶ ساله با اقلیم های نرمال، خشکسالی و ترسالی تعریف و مدل اجرا شد.نتایج نشان داد سطح آب چاه های مشاهده ای (پیزومترها) حاشیه دز به شماره ۴ و ۵ واکنشی معناداری نسبت به اعمال شرایط اقلیمی از خود نشان نداد و بلعکس در پیزومتر شماره ۶ هرچه فاصله از رودخانه دز بیشتر می شود افت آب در آبخوان بیشتر گردیدبطوریکه نمودار هیدروگراف آبخوان (نمودار سطح تراز آب زیرزمینی نسبت به زمان) در شرایط ترسالی و خشکسالی و نرمال از هم فاصله گرفت،و یافته های اجرای مدل بیشترین افت را در آخرین سال سال ۱۴۰۲ به میزان ۱۹/۲ متر پیش بینی می نماید . همچنین یافته های این تحقیق نشان می دهد که افت آبخوان بواسطه بهره برداری در شرایط خشکسالی و تر سالی متوقف نشده و شدت آن در دوره خشکسالی با شیب بیشتریمواجه می باشد.

کلیدواژه ها:

دشت دزفول اندیمشک ، آب زیرزمینی ، مادفلو ، GMS ، بهینه سازی ، قلعه لور اندیمشک