سطوح تحقیقات آموزشی و تربیتی

تاکنون تلاش چندانی برای تبیین قلمرو و گستره تحقیقات آموزشی و تربیتی انجام نگرفته است. این مقاله کوششی است در جهت ارائه تعریفی نو از این قلمرو و نگارنده طی آن مبادرت به شناسایی سه سطح متفاوت از تحقیقات آموزشی و تربیتی کرده است. نخستین سطح، پژوهش در »سطح یادگیرندگان« نامگذاری شده است که معطوف به ایجاد قابلیتهای لازم شناختی و عاطفی در دانش آموزان برای مواجهه پژوهشگرانه با اموری است که با آنها سرو کار پیدا می کنند. بدین منظور، رویکردهای یاددهی - یادگیری در نظام آموزش و پرورش باید متحول شود و روشهای سنتی تدریس باید، جای خود را به روشهای اکتشافی بدهد که برخورد پژوهشگرانسه با امر یادگیری را برای دانش آموزان ایجاب می کند. به عبارت دیگر، در نخستین سطح از سطوح تحقیقات آموزشی و تربیتی، نظام تعلیم و تربیت کشور باید به بستر مستعدی برای تربیت نسلی پژوهشگر مبدل شود. دومین سطح از سطوح سه گانه »سطح معلم « نام گرفته است. سومین سطح از پژوهشهای آموزشی و تربیتی، »سطح دانشگاهی « نام گرفته که سطحی شناخته شده است. معمولا در بحث قلمرو پژوهشهای آموزشی و تربیتی، تنها به این سطح اشاره می شود که عبارت است از پژوهشهایی که براساس موازین و اصول علمی، از جمله تلاش برای کنترل متغیرهای ناخواسته و اندازه گیری اثر متغیر مستقل بر برخی از ابعاد تعلیم و تربیت، انجام می پذیرد. در پایان مقاله نیز رابطه میان سطوح مختلف تحقیقات آموزشی و تربیتی را به اختصار مطرح شده است.

کلیدواژه ها:

تحقیقات آموزشی ، سطوح تحقیقات ، تعلیم و تربیت ، معلم ، سطح دانشگاهی.