خوانش سیاسی آثار گلشیری با رویکرد بینامتنیت با تکیه بر آینه های دردار

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 328

فایل این مقاله در 38 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LIR-4-7_006

تاریخ نمایه سازی: 31 اردیبهشت 1401

چکیده مقاله:

هر نویسنده ای که با سیاست و تاریخ و قدرت درگیر باشد، به ناچار بازتاب آنها در آثارش هست، و چون گلشیری نویسنده ای بود که مدام به تاریخ ایران بیشتر از طریق متون معتبر نظر داشت، هم از طریق بینامتنیت با آثار کهن سود می برد و هم خوانش سیاسی خودش را در آثارش وارد می کرد. نقد سیاسی و مارکسیتی بیشتر ملهم از آثار مارکس و انگلس هستند، و تقریبا همه ی منتقدان سیاسی قرن بیستم متاثر از این دو نفر بوده اند. و جالب اینکه آثار ادیبان بزرگ ما همچون حافظ و فردوسی را می توان از منظر سیاسی خواند. هوشنگ گلشیری که علاقه مند به آثار اینها بوده و به نوعی دنباله رو اینها بوده، آثاری سیاسی نوشته است. و وقتی به لایه های آثار او دقیق بشویم می بینیم او یکی از سیاسی ترین نویسندگان ایران معاصر است. ما در این مقاله نشان می دهیم که آثار او را می توان هم از منظر نقد سیاسی خواند و هم از منظر بینامتنیت که مفهومی برآمده از کارهای فرمالیست‎ های روس و مخصوصا میخائیل باختین است که نویسنده و متفکری سیاسی بود. این مفهوم معنایی متنوع و گسترده دارد و از منظرهای متفاوت منتقدانی چون کریستوا و ژنت و بارت معنایش فرق می کند. نظر ما بیشتر نگاه مارک آنژنو است که تمرکزش روی نتیجه ی رویکرد بینامتنی است، چون تولید ادبی اساسی را وارد شبکه ای از تعامل مقررات گفتمانی اجتماعی می کند. این نگرش دید تازه ای نسبت به جایگاه امر ادبی در فعالیت نمادین دارد و اساس توجه ما در این مقاله بیشتر همین تعاملات در جامعه ی سیاسی است.

نویسندگان

عیسی سلیمانی

استادیار زبان و ادبیات فرانسه، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ولایت، ایرانشهر، ایران. seepantilaa@gmail.com

محمدحسین جواری

استاد ادبیات تطبیقی و زبان و ادبیات فرانسه، گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشکده زبان های خارجی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. mdjavari@yahoo.fr

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • باختین، میخائیل (۱۳۹۵). بوطیقای داستایفسکی، ترجمه عیسی سلیمانی، تهران: نوای ...
  • خاکسار، نسیم. بقال خرزوویل، اینترنت ...
  • ترقی، گلی (۱۳۹۷). بازگشت، تهران: نیلوفر ...
  • رباعیات خیام (۱۳۷۷). تهران: تاخ ...
  • زراعتی، ناصر (۱۳۹۲). بیرون، پشت در، تهران: افق ...
  • شکسپیر، ویلیام (۱۳۹۷). طوفان، ترجمه فواد نظیری، تهران: ثالث ...
  • فرهنگی، حسن (۱۳۹۲). دلخوشی های کوچک، تهران: گمان ...
  • قرآن مجید، ترجمه مهدی فولادوند (۱۳۷۳). قم: دفتر مطالعات تاریخ ...
  • گلشیری، هوشنگ (۱۳۷۸). آینه های دردار، تهران: نیلوفر ...
  • گلشیری، هوشنگ (۱۳۵۶). بره ی گمشده ی راعی، تهران: زمان ...
  • گلشیری، هوشنگ (۱۳۶۳). جبه خانه، تهان: نیلوفر ...
  • گلشیری، هوشنگ (۱۳۷۶). جن نامه، استکهلم : باران ...
  • گلشیری، هوشنگ (۱۳۶۸). دوازده رخ، تهران: نیلوفر ...
  • گلشیری، هوشنگ (۱۳۵۷). شازده احتجاب، تهران: ققنوس ...
  • گلشیری، هوشنگ (۱۳۴۶). کریستین و کید. تهران: زمان ...
  • گلشیری، هوشنگ (۱۳۴۶). مثل همیشه. تهران : زمان ...
  • گلشیری، هوشنگ (۱۳۷۹). نیمه ی تاریک ماه. تهان: نیلوفر ...
  • مکاریک، ایرنا ریما (۱۳۸۵). دانش نامه نظریه های ادبی معاصر، ...
  • مجموعه کامل اشعار فروغ فرخ زاد (۱۳۸۲). تهران: عابد ...
  • نامور مطلق، بهمن (۱۳۹۴). درآمدی بر بینامتنیت، تهران: سخن ...
  • نوروزی، احسان (۱۳۹۱). سفر با حاج سیاح، چشمه ...
  • هدایت، صادق (۱۳۴۱). سه قطره خون، تهران: امیرکبیر ...
  • یوشیج، نیما (۱۳۷۸). مجموعه اشعار، تهران: نگاه ...
  • نمایش کامل مراجع