بررسی امکان تولید خمیر و کاغذ از علف های هرز

افزایش روزافزون مصرف فراورده های کاغذی از یک طرف و محدودیت منابع چوبی از طرف دیگر، اهمیت توجه به منابع لیگنوسلولزی غیرچوبی را بیش از پیش آشکار می سازد. در این بین گونه های علفی نظیر انواع علف هرز و گیاهان خودرو می توانند مورد ارزیابی قرار بگیرند. در این تحقیق، امکان تولید خمیرکاغذ و کاغذ از سه گونه گیاهی بومی منطقه اردبیل با نام های تاتاری، توق و پاپیروس مورد آزمون قرار گرفتند. ابتدا مقدار ترکیبات شیمیایی آنالیز و سپس پارمترهای خمیر و کاغذ حاصل از گونه ها اعم از میزان بازده، وازد، عدد کاپا، درجه روشنی، ضخامت، مقاومت به عبور هوا و شاخص های ترکیدگی، پارگی، تاه خوردگی ارزیابی گردیدند. بر اساس نتایج تحقیق، میانگین مقادیر سلولز، لیگنین و مواد استخراجی برای گونه توق به ترتیب ۱۵/۳۸ ، ۵/۱۳ و ۷۲/۴ و برای گونه ی تاتاری به ترتیب ۲۵/۳۸ ، ۳/۱۰ و ۹۵/۲ وبرای گونه پاپیروس به ترتیب ۸/۳۸ ،۲/۱۹ و ۴/۴ اندازه گیری شد. بازده خمیر سودا و کرافت برای گونه پاپیروس بیشتر از گونه های توق و تاتاری بوده و در محدوده خمیر سودا حاصل از کاه گندم قرار دارد. با این وجود، مقادیر بازده برای هر سه گونه کمتر از خمیرهای سودا حاصل از باگاس و گونه های پهن برگ است. ارزیابی شاخص های مقاومتی، گونه های پاپیروس و تاتاری در محدوده خمیر سودا حاصل از کاه گندم و گونه توق را در محدوده گونه های پهن برگ قرار می دهد. در نهایت، با توجه به کمبود مواد لیگنوسلولزی از یک طرف و حجم قابل توجه گونه های علفی که کاربرد خاصی برای این گونه ها تعریف نشده است، می توان با استحصال و کاربرد این گونه ها، بخشی از کمبود مواد اولیه را جبران نموده و با برداشت صنعتی این گونه ها، آلودگی زیست محیطی ناشی از آن ها را کاهش داد.

کلیدواژه ها:

کمبود منابع لیگنوسلولزی ، بازده ، کاپا ، شاخص ترکیدگی ، درجه روشنی