حمیدرضا خانکه
وحید انجمنیان
فضل ا... احمدی
مسعود فلاحی خشکناب
مهدی رهگذر
مریم رنجبر

 مقدمه: با توجه به ماهیت مزمن بیماری اسکیزوفرنی و ناکامی برنامه های موجود، وجود یک الگوی مراقبتی پیگیر و موثر برای بهبودکیفیت زندگی این بیماران لازم است. یکی از راه های ارتقای کیفیت زندگی، استفاده از مدل مراقبت پرستاری پیگیر است. که با پیگیری مستمر بیمار بر اساس یک برنامه منظم، بر کیفیت زندگی او تاثیر می گذارد. روش: این پژوهش، یک مطالعه نیمه تجربی با هدف بررسی تاثیر مدل مراقبت پیگیر بر کیفیت زندگی بیماران اسکیزوفرنیک در شهر همدان ۱۳۸۶ انجام شد. از ۸۹ بیماری که در بایگانی بیمارستان سینا دارای تشخیص اختلال اسکیزوفرنیا بودند، ۳۶ بیمار دارای معیارهای ورود، به صورت تمام شماری انتخاب و به طور تصادفی ساده در دو گروه ۱۸ نفری شاهد و مداخله قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه کیفیت زندگی هاینریچ و چک لیست خود کنترلی بود. مدل مراقبت پیگیر، در گروه آزمون در قالب مراحل آشناسازی و حساس سازی (۶ جلسه آموزش هفته ای دو بار به مدت سه هفته) در بیمارستان و سپس کنترل و ارزشیابی (۶ جلسه ویزیت دو هفته یک بار به مدت سه ماه) در منزل بیماران به اجرا درآمد. داده ها با آزمون های آماری تی مستقل، زوجی و آنالیز واریانس تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: یافته نشان داد که بین میانگین های امتیاز کل کیفیت زندگی و ابعاد آن قبل از مداخله در گروه مداخله و شاهد اختلاف معناداری وجود نداشت (۰۵/۰p>). پس از اجرای مدل در گروه مداخله بین میانگین های امتیاز کیفیت زندگی در بعد روابط بین فردی اختلاف معنادار آماری مشاهده شد (۰۳/۰=p) اما با وجود افزایش امتیاز کل کیفیت زندگی و سایر ابعاد آن در گروه مداخله آزمون آماری تی مستقل اختلاف معنادار آماری را نشان نداد (۰۵/۰p>). نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد که اجرای مدل مراقبت پیگیر بر بعد روابط بین فردی تاثیر داشته است. از آنجایی که مهم ترین هدف مراقبتی در بیماران مزمن روانی بهبود روابط بین فردی است و تاثیرگذاری این بعد بر ابعاد دیگر کیفیت زندگی درصورت تداوم مراقبت بر اساس این مدل می توان انتظار داشت روی کیفیت زندگی کل و سایر ابعاد آن نیز تاثیرگذار باشد. در حقیقت نتایج این تحقیق و سایر مطالعات مشابه معرف لزوم پیگیری خدمات پرستاری پس از ترخیص در بیماران مزمن روانی است. این امر می تواند ضمن نتایج مفید بر کیفیت زندگی مددجویان میزان عود و بستری را نیز کاهش دهد. تاریخ دریافت مقاله: ۲۴/۱/۱۳۸۸ پذیرش مقاله: ۲۲/۱۱/۱۳۸۸

continuous care model, schizophrenia, quality of life., مدل مراقبت پیگیر، کیفیت زندگی، اسکیزوفرنیا