کامبیز راشدی - دانشگاه تهران - دانشکده منابع طبیعی
پیام مرادپور - دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
حمید زارع حسین آبادی - عضو هیات علمی

به دلیل کمبود منابع جنگلی، استفاده از گونه های چوبی تندرشد مورد توجه طراحان و مهندسان قرار گرفته است. وزن مخصوص و مقاومت های مکانیکی کم، از چالش های اساسی بکارگیری برخی از این گونه های چوبی بویژه در تولید فراورده های ساختمانی و ویژگی نهایی آنها می باشد. استفاده از روش های مختلفی همچون تیمارهای گرمابی و گرمایی توام با تکنیک فشرده سازی می تواند راهکاری برای رفع این مشکل باشد. این مطالعه با هدف بررسی اثر نوع پیش تیمار و شرایط فشردگی بر روی خواص فیزیکی و مکانیکی چوب پالونیا (Paulownia fortune) و صنوبر (Populus deltoides) انجام شده است. بدین منظور، از پیش تیمار با آب C˚۲۵ و فشردگی در پرس گرم C˚۱۶۰ و همچنین پیش تیمار با بخارآب C˚۱۶۰ و فشردگی در پرس سرد C˚۶۰ استفاده شد. فشردگی در دو سطح ۲۵ و ۵۰ درصد و به مدت ۲۰ دقیقه در پرس با فشار ۵ مگاپاسگال جهت رسیدن به ضخامت نهایی cm۲ انجام شد. سپس متعادل سازی نمونه ها در پرس سرد با هدف کاهش برگشت پذیری ضخامت و رسیدن به دما و رطوبت تعادل در محیط انجام شد. جهت بررسی ویژگی های فیزیکی و مکانیکی نمونه های حاصله، آزمون هایی شامل: دانسیته، جذب آب و واکشیدگی ضخامت (پس از ۹۶ ساعت غوطه وری در آب)، مدول گسیختگی، مدول الاستیسیته خمشی، مقاومت به ضربه و سختی انجام شدند. نتایج نشان داد که چوب صنوبر به دلیل دانسیته بالاتر، از خواص فیزیکی و مکانیکی مطلوب تری نسبت به گونه پالونیا برخوردار می باشد. به جز واکشیدگی ضخامت، خواص فیزیکی مطلوب و مقاومت های مکانیکی بالاتر در نمونه های چوبی اصلاح شده به روش بخارآب - پرس سرد بدست آمد. تاثیرگذاری بیشتر فرآیند اصلاح با بخار آب - پرس سرد بر روی خواص بخوبی مشاهده شد. مقادیر جذب آب و واکشیدگی ضخامت نمونه های چوبی با افزایش درصد فشردگی افزایش یافت. با افزایش درصد فشردگی و به تبع آن افزایش دانسیته نمونه های چوبی، به غیر از مقاومت به ضربه بقیه خواص مکانیکی روند کاهشی داشتند.

گونه تند رشد, تیمار گرمایی, فشرده سازی, خواص فیزیکی و مکانیکی