بهینه سازی آزمایشگاهی به روش سطح-پاسخ در استخراج آنتوسیانین از گلبرگ زعفران با استفاده از حلال اسید سیتریک

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه زراعت و فناوری زعفران، دوره: 10، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SAFRON-10-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 397
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید محمد رضا نقیبی حسینی

دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی شیمی گرایش طراحی فرآیند دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

حسینعلی اخلاقی امیری

دانشیار، گروه مهندسی شیمی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

علی گرمرودی اصیل

استادیار، گروه مهندسی شیمی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران

محمود محمدزاده

کارشناسی ارشد، شرکت زرین گلبرگ خراسان، پارک علم و فناوری تربت حیدریه، خراسان، ایران

عباس همتی کاخکی

کارشناسی ارشد، جمعیت ایرانی علوم زعفران، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

گلبرگ زعفران به عنوان یکی از منابع سرشار از آنتوسیانین شناخته می شود. با توجه به ماهیت ضایعاتی این بافت گیاهی در حال حاضر و آمار تولید قابل توجه این گیاه و مصرف بالای آنتوسیانین به عنوان رنگ خوراکی مجاز در کشور ایران، می توان استخراج صنعتی آن را مد نظر قرار داد. در این پژوهش برای اولین بار با رویکردی صنعتی (تعیین پارامترها با درنظر گرفتن استخراج صنعتی) شرایط استخراج آنتوسیانین منومری از گلبرگ زعفران با استفاده از تک حلال اسید سیتریک مورد بررسی قرار گرفته است. از جمله دلایل این انتخاب برای جایگزین سایر حلال های مورد بررسی قرار گرفته مطالعات پیشین، می توان به دردسترس و مجاز بودن مصرف این ماده در صنعت غذایی اشاره کرد. متغیرهای نسبت حلال به بافت گیاهی خشک در بازه ۱۰ الی ۶۰ میلی لیتر بر گرم، دمای استخراج در بازه ۲۵ الی ۳۵ درجه سانتی گراد، درصد غلظت حلال در بازه ۵ الی ۲۰ و زمان استخراج ۲ الی ۱۲۰ دقیقه برای انجام آزمایش ها در نظر گرفته شدند. جهت بدست آوردن بهترین شرایط استخراج آنتوسیانین از گلبرگ زعفران، مدل بدست آمده از روش سطح-پاسخ مورد بهینه سازی قرار گرفت. با توجه به ضرایب بدست آمده، نسبت حلال به گلبرگ، شاخص ترین متغیر استخراج شناخته شد. نسبت حلال به گلبرگ ۱۰ میلی لیتر بر گرم، درصد غلظت حلال ۰۴/۵، دمای استخراج ۲۵ درجه سانتی گراد و زمان استخراج ۵۵۵/۱۷۹ دقیقه به عنوان شرایط بهینه استخراج تعیین شدند. برای بهینه سازی، زمان استخراج تا ۱۸۰ دقیقه درنظر گرفته شد. پیش بینی مدل نیز از میزان آنتوسیانین استخراجی در زمان بهینه ۹۴۴/۶۸۸ میلی گرم بر لیتر بود.

کلیدواژه ها

آنتوسیانین, استخراج, روش سطح-پاسخ, گلبرگ زعفران, اسید سیتریک

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.