تهیه نقشه تغییرات شوری خاک در دشت میاندوآب با استفاده از تصاویر ماهواره ای

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: نشریه تخریب و احیاء اراضی طبیعی، دوره: 2، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_DRNL-2-3_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 332
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حبیب نظرنژاد

Urmia University

چوقی بایرام کمکی

Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources, Gorgan, Iran

مسلم ثروتی

Urmia University

چکیده

     تهیه نقشه تغییرات شوری خاک در سطح وسیع بسیار هزینه بر و زمان بر می باشد. یکی از به صرفه ترین روش ها برای تهیه نقشه شوری خاک استفاده از تصاویر ماهواره ای است. بررسی ویژگی های طیفی خاک های با سطوح شور و تعیین گستره مناطق تحت تاثیر این پدیده، با به کارگیری تصاویر با توان تفکیک مکانی و طیفی نسبتا بالا می تواند در تهیه نقشه شوری خاک مورد استفاده باشد. در سال های اخیر شاخص های زیادی برای استخراج ویژگی های سطوح شور با استفاده از تصاویر ماهواره ای توسعه داده شده اند که غالب آن ها برمبنای بازتاب طیفی این سطوح در باندهای مختلف تصاویر ماهواره ای و یا نسبت های بین باندی بوده اند. هدف از این پژوهش، برآورد میزان تغییرات  شوری از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۶ در منطقه میاندوآب  استان آذربایجان غربی است. بدین منظور، تعداد ۴۲ نمونه با براکنش مناسب از سطح منطقه برداشت شد. سپس نمونه ­ها برای اندازه گیری پارامترهای شوری خاک به آزمایشگاه انتقال داده شد. برای بررسی شوری خاک علاوه بر نمونه برداری از خاک سطحی، از شاخص سنجش ازدوری NDSI, IBI, NDVI, SI۷ و باندهای NIR, RED, SWIR۲ تصویر ماهواره ای لندست ۷ برای سال ۲۰۰۱ و لندست ۸ برای سال ۲۰۱۶ استفاده شد. معادله رگرسیونی تعیین شوری خاک برای سال ۲۰۰۱ نشان داد که شوری خاک با شاخص NDSI دارای ارتباط مثبت و معنی دار در سطح ۵% است، در حالی که برای سال ۲۰۱۶ بیشترین ارتباط معنی دار در سطح ۵%  با باند RED و NIR  تصویر لندست ۸ بود. در سال ۲۰۰۱، بیشترین و کمترین اراضی منطقه را به ترتیب اراضی غیرشور (۳۹%) و اراضی خیلی شور (۱۲%) تشکیل می دادند؛ درحالی که در سال ۲۰۱۶، بیش ترین و کم ترین اراضی منطقه را اراضی نسبتا شور (۳۵%) و اراضی غیرشور (۱۸%) تشکیل داده اند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد می توان از  تصاویر ماهواره ای و شاخص های سنجش از دوری برای تهیه نقشه شوری خاک با دقت مناسب استفاده کرد. از آنجا که منطقه مورد مطالعه به علت نزدیکی به دریاچه ارومیه با مشکل شوری خاک مواجه است، بنابراین شناسایی و طبقه بندی مناطق شور برای مدیریت اراضی ضرورت دارد.

کلیدواژه ها

Electrical Conductivity, Land Use, Normalized Difference Salinity Index, Saline Land Expansion, Satellite Imagery, تصویر ماهواره ای, شاخص شوری استاندارد شده, کاربری اراضی, گسترش اراضی شور, هدایت الکتریکی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.