روابط ناوه تراز میانی جو با رخداد شدیدترین یخبندان های ایران
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه مخاطرات محیط طبیعی، دوره: 1، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_JNEH-1-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 329
نویسندگان
استادیار دانشگاه شهید بهشتی
استاد دانشگاه تربیت معلم تهران
دانش آموخته کارشناسی ارشد آب وهواشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
هر ساله رخداد یخبندان های شدید اعم از پاییزه، زمستانه و بهاره ، باعث بروز زیان های فراوان در بخش کشاورزی، دامداری، صنعت و ترابری ایران می شود. در این تحقیق،با تهیه آمار میانگین دمای روزانه ی صفر و زیر صفر از ۵۰ ایستگاه داده سنجی جوی از نوع همدید در سراسر ایران، ۷۵ موج یخبندان طی دهه اخیر یعنی از سال ۱۹۹۴ تا سال ۲۰۰۳ شناسایی شد. بر پایه سنجه های کمی تعریف شده شامل فراوانی موج های یخبندان، تاریخ های آغاز و پایان هر موج، شدت و تداوم زمانی آن ها، ۳۱ موج شاخص برگزیده شد و ویژگی های همدید آن ها بررسی گردید. نتایج تحقیق نشان داد همه ساله شدیدترین یخبندان ها در سطح سرزمین ایران طی زمستان رخ داده اند بجز سال ۱۳۷۳ که در پاییز بوده است. در میان ماه های سال، ماه بهمن رتبه ی پریخبندان ترین و ماه دی رتبه ی سردترین ماه را کسب کردند. در حالیکه از پیش نیز انتظار می رفت، خسارتباری یخبندان های بهاره بیشتر باشد؛ نتایج نشان داد در عوض فراوانی یخبندانهای پاییزه بیشتر بوده است. در این حال بر پایه الگو های همدید تهیه شده، محل بیشینه ناوه های غربی در ایران ۱۰ درجه جغرافیایی پایین تر از محل بیشینه آن ها در نیمکره جنوبی مشاهده شد و شدت یخبندان ها تا ۵۸ درصد با عمق ناوه های غربی رابطه معنی دار داشت. الگوی طراحی شده برای محورهای ناوه طی روزهای اوج، جاگیری عموم محورها را در نیمه ی خاوری ایران با امتداد شمال شرقی – جنوب غربی نشان داد. این جاگیری به تسهیل شارش جریان های بسیار سرد از عرض های بالای جغرافیایی تا جنوبی ترین مناطق ایران انجامید. ناوههای مهاجر عرض های بالاتر یخبندان های شدیدتر و ناوههای مهاجر عرض های پایین تر یخبندان های فراگیرتر در پی داشتند. در این راستا راهکار بنیادین برای کاهش زیان های کشاورزان بویژه باغداران در مناطق پرآسیب، تغییر الگوی کشت به لحاظ مکانی و استفاده از بذرها و گونه های مقاوم و دیربازده به لحاظ زمانی است.کلیدواژه ها
بررسی همدید, یخبندان های شدید, ناوه های مهاجر, ایراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.