بررسی گرایش به مهدویت در جنبش کیسانیه
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دوفصلنامه شیعه پژوهی، دوره: 8، شماره: 21
- کد COI اختصاصی: JR_SHIA-8-21_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 153
نویسندگان
دانشجوی دکتری تاریخ اسلام، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی، شهرری، تهران، ایران.
استادیار گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی، شهرری، تهران، ایران.
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی، شهرری، تهران، ایران.
چکیده
کیسانیه از فرق مهم شیعی است که در نیمه دوم قرن اول و نیمه اول قرن دوم هجری مطرح شد و در کانون توجه قرار گرفت. کیسانیه ابتدا با تکیه بر شعائر شیعی و گسترش اندیشه های غالیانه فعالیتش را آغاز، و در ادامه با تاکید و تمرکز بر مسئله مهدویت و تقویت آن در موضع نظامی سیاسی اش، علیه بنی امیه قیام کرد. این پژوهش در صدد پاسخ گویی به این پرسش است که: بهره مندی از مهدویت و اشاعه این اندیشه در میان پیروان این فرقه، تحت چه اوضاع و احوال و اهدافی مطرح شد؟ نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که جنبش های سیاسی اجتماعی و مذهبی از آن دسته تحولاتی است که در جامعه، عموما به منظور پیشبرد اهداف و مقاومت در برابر حاکمان ظالم وقت به وقوع می پیوندد؛ لذا کیسانیه با توجه به فشار، خفقان و ظلمی که امویان بر مردم روا می داشتند با تکیه بر مسئله مهدویت به عنوان نیرویی محرک، در خیزش خود برای ایجاد مدینه فاضله و تحققش از این آرمان استفاده کردند. باید به این نکته توجه داشت که اندیشه مهدویت در کیسانیه در سیری فرایشی مسیرش را پیمود، زیرا این اندیشه، ابتدا ریشه و پایه ای استوار در این جنبش نداشت و در گذر زمان در فرق منشعب از آن تغییر مسیر و نگرش داد. این پژوهش در صدد است با بهره گیری از روش تاریخی، مبتنی بر توصیف و تحلیل داده های تاریخی به پرسش اصلی پاسخ دهد.کلیدواژه ها
کیسانیه, مهدویت, محمد حنفیه, مختاراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.