نقش برنامه ریزی شهری در ساماندهی سکونتگاه های حاشیه حریم شهری

مسکن از نیازهای اولیه بشر است و امروزه این نیاز تبدیل به یکی از دغدغه های اساسی شهرها و زندگی شهری است. این امر را نه می توان به امید خود رها نمود و نه با برخورد مقطعی، گزینشی و پراکنده کاری پاسخ گوی آن بود، سکونتگاه های غیر رسمی بازتاب و نمادی از فقر شهری تلقی می شوند. از پدیده های عمده ناپایدار کننده شهری به ویژه در کشورهای در حال توسعه گونهای شهرنشینی با مشکلات حاد موسوم به اسکان غیررسمی است، که بنا بر مشاهدات جهانی در حال گسترش فزاینده است. این گونه سکونتگاهها هر چند جلوه ای از فقر است اما بازتاب کاستی ها و نارسایی های سیاستهای دولتی و بازار رسمی نیز محسوب می شوند. سکونتگاههای غیر رسمی، بخشی از ساختار شهر امروزی است که بطور عینی کالبد و ابعاد فقر شهری رانمایان می سازد. از آنجا که اسکان غیررسمی، فراتر از مکان شکل گیری، تاثیرات متقابلی را بر فضای جغرافیایی اطراف خود می گذارد، چاره جویی این مسئله در زمینه های ساماندهی و توانمندسازی این مناطق معطوف گشته است. رشد شتابان شهرها طی دهه های اخیر و دگرگونی های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن ها، موجب مشکل های عدیده ای مانند شکل گیری سکونتگاه های غیر رسمی و به تبع آن، پیشی گرفتن نیازها از امکانات موجود در شهرهای مختلف شده است. هدف پژوهش حاضر نقش برنامه ریزی شهری در ساماندهی سکونتگاه های حاشیه حریم شهری با روش توصیفی- تحلیلی می باشد. و می توان گفت شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی پدیده ای است که در نتیجه جریان شهرنشینی شتابان دهه های اخیر و به دنبال مهاجرت لجام گسیخته ی روستایی در بیشتر کشورهای جهان، به ویژه کشورهای جهان سوم پدیدار گشته است. این پدیده به عنوان یک چالش عمده ی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و غیره، دامن گیر بسیاری از شهرهای کشورمان می باشد.

کلیدواژه ها:

برنامه ریزی شهری ، ساماندهی ، حاشیه حریم شهری