طراحی پرسشنامه سنجش سبک زندگی در سالمندان

با بهبود مراقبت های پزشکی و کاهش مرگ و میر، جمعیت جهان و ایران به سوی کهنسالی در حرکت است. سبک زندگی، به دلیل قابلیت آن در پیشگیری از بیماری ها، ارتقای سطح کیفی زندگی، افزایش امید به زندگی و بهبود سلامت جسم و روان، از اهمیت والایی برخوردار است. این مطالعه برای طراحی ابزار مناسب سنجش سبک زندگی سالمندان انجام گرفت. مطالعه از نوع ترکیبی و هدف آن ابزارسازی بود که در سال های ۸۷ ۱۳۸۶ در شهر اصفهان انجام شد. پس از مطالعه منابع، بررسی پرسشنامه های مشابه و مصاحبه با سالمندان و کارشناسان خبره، بانک سوالات تهیه و پرسشنامه اولیه ساخته شد و مورد ویرایش و ارزیابی روایی قرارگرفت. سپس مطالعه اولیه با ۳۰ سالمند که به روش نمونه گیری آسان انتخاب شدند، انجام گرفت تا ضریب آلفای کرونباخ تعیین گردد. برای تقلیل داده ها (Data reduction) از روش تحلیل عاملی (Factor analysis)، روش مولفه های اصلی (Principal component) و برای گزارش یافته ها از آمار توصیفی و تحلیلی و نرم افزار SPSS۱۵ استفاده شد. پرسشنامه سنجش سبک زندگی سالم در سالمندان دارای ۱۵ سوال در حیطه پیشگیری، ۵ سوال در حیطه فعالیت جسمی، ورزش، تفریح و سرگرمی، ۱۴ سوال در حیطه تغذیه سالم، ۵ سوال در حیطه مدیریت تنش و ۷ سوال در حیطه روابط اجتماعی و بین فردی است. روایی صوری و محتوایی آن تایید و ضریب آلفای کرونباخ برابر۷۶/۰ محاسبه شد. این ابزار، با توجه به خلاصه بودن، تعداد کم سوالات، سادگی جملات و همچنین روایی و پایایی مناسب، در جمعیت سالمندان قابل استفاده است و می تواند برای ارزیابی سبک زندگی و برنامه ریزی سلامت آنها به کار گرفته شود.

کلیدواژه ها:

Questionnaire ، Elderly ، Healthy lifestyle ، Validity ، Reliability ، پرسشنامه ، سبک زندگی ، سالمند ، روایی ، پایایی