آمنه حاجی آقابزرگ - گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
مریم چرخچیان - گروه هنر و معماری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. (مسئول مکاتبات)
وحید قبادیان - گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

زمینه و هدف: فضای میانی هم زمان قسمتی از قلمرو عمومی و خصوصی می باشد که به­وسیله این دو تعریف شده و از سویی آن ها را تعریف می کند. عرصه میانی در مجتمع های مسکونی دارای سلسله مراتبی از روابط اجتماعی، حریم خلوت و قلمروهای مختلف است. امروزه به­دلیل از بین­رفتن ساختار معماری مسکونی تاریخی، جایگاه عرصه میانی نیز دچار کمبودهایی شده است. تاثیر معیارهای کالبدی و رفتاری در فضاهای میانی مجتمع های مسکونی شهر تهران بر میزان دلبستگی ساکنان به مجتمع می باشد. روش بررسی: در پژوهش موردنظر ابتدا؛ جمع آوری اطلاعات، با ثبت رویدادها و فنون کار میدانی در سه مجتمع مسکونی در شهر تهران مورد مطالعه قرار گرفته است و از آن جایی­که برای ارزیابی وزن مولفه های موثر بر دلبستگی به­صورت کیفی نمی توان به تنهایی از روش بالا بهره­جست، در ادامه از طریق پرسش نامه و بررسی داده ها ازطریق نرم افزار آماری spss۲۲ مورد تحلیل همبستگی قرار می گیرند و روابط معنادار بین متغیرهای دخیل در میزان دلبستگی استنباط می گردد. یافته ها: بیانگر این مطلب می باشد که مولفه های معیار کالبدی نظیر پوشش فضای سبز، تناسبات، توزیع، سلسله مراتب و معیار عملکردی با مولفه های گوناگونی و انطباق پذیری رفتاری در فضاهای میانی مجتمع­های مسکونی، به ترتیب بیشترین تاثیرگذاری را بر میزان حس دلبستگی ساکنان ایفا می کنند. بحث و نتیجه گیری: حاصل از تاثیر مولفه های کالبدی و عملکردی فضاهای میانی سبب این امر می شود، که حوزه های مختلف رفتاری در جهت برآورده ساختن طیف گسترده ای از نیازهای ساکنان، از جمله میل به تعامل اجتماعی، داشتن حریم و خلوت شخصی شکل­گیرند و حس رضایتمندی در نتیجه میزان دلبستگی آنان به مجتمع محل سکونت ارتقا یابد.  

فضای میانی, دلبستگی به مکان, مجتمع مسکونی, ساکنان