احمدعلی امینی آلاشتی - دانش آموخته دکتری مدیریت استراتژیک، دانشگاه صنایع و معادن ایران و قائم مقام مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب غرب استان تهران، تهران، ایران

طی دهه های اخیر در اثر تغییر اقلیم کره زمین و بروز خشکسالیها و همچنین افزایش جمعیت جهان، مشکلاتی برای بشر در تامین آب و نیازهای مرتبط به وجود آمده است. کمبود منابع آب کافی، علاوه بر کاهش روند توسعه در حال حاضر، باعث خسارات و زیانهایی نیز در آینده خواهد شد. وضعیت موجود منابع آب و روند گرایشات حاکم بر آن، به خوبی ضرورت مدیریت تقاضا و تعدیل مصرف آب را نشان میدهد. لذا به دلیل افزایش نگرانیها در رابطه با عدم اطمینان ذخایر آب و همچنین افزایش رقابت در تقاضا، توجه و استفاده از شیوه های نوین و ابزارهای متفاوت مدیریت مصرف آب برای مدیریت منابع آب بسیار ضروری است. توجه به ابزارهای ردپای آب محصولات و خدمات، و تجارت آب مجازی به عنوان ابزارهایی متفاوت از شیوه های متداول، برای ارتقای بهره وری آب و کمک به رفع محدودیتهای منطقه ای منابع آب در راستای ایجاد امنیت آبی و غذایی مطرح شده اند. این ابزارها گرچه مختص مناطق خاصی از جهان از نظر وضعیت اقلیمی نیست، ولی برای کشورهایی که با محدودیت و استرس منابع آب مواجه هستند، اهمیت مضاعفی دارند در این راستا ردپای آب و تجارت آب مجازی به خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک زمینه را برای شناسایی جریانهای آب مجازی و اصلاح سیاستهای تجاری فراهم میسازند و میتوانند به مدیریت بهتر منابع محدود آب کمک کنند. این مقاله با روش تحقیق اسنادی و تحلیل محتوای کیفی به این نگاه نو پرداخته است.

آب مجازی، ردپای آب، تجارت آب مجازی، بهره وری آب، مدیریت منابع آب، مدیریت مصرف