توسعه مدل شبه دو بعدی SDAR برای شبیه سازی تغییرات تراز بستر رودخانه های آبرفتی

  • سال انتشار: 1383
  • محل انتشار: دوفصلنامه روشهای عددی در مهندسی، دوره: 23، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JCME-23-1_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 140
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عبداله اردشیر

فیروز بهادری و احمد طاهر شمسی

چکیده

در این مقاله مدل ریاضی شبه دو بعدی SDAR۱ که با هدف شبیه سازی خصوصیات جریان و تغییرات تراز بستر رودخانه ها توسط مولفان توسعه داده شده معرفی می شود. این مدل از ترکیب دو الگوریتم اصلی هیدرولیک و انتقال رسوب تشکیل شده است. مدل جدید SDAR از قابلیتهای متعددی برخوردار است که محاسبه نرخ انتقال رسوب، تعیین میزان فرسایش و رسوب گذاری،شبیه سازی نیمرخ طولی و عرضی، و پیش بینی وقوع پدیده آرمور یا مسلح شدن کف رودخانه را می توان برشمرد. الگوریتم مدل SDAR به گونه ای تنظیم شده که قادر است تغییرات سرعت، تنش برشی و نرخ انتقال رسوب را در امتداد عرضی مشخص کند. از این رو مدل دارای ماهیت شبه دو بعدی ( S-۲D )۲ است. برای تحقق این ویژگی مهم، رودخانه به چند لوله جریان۳ که دارای دبی مساوی ولی با مشخصه های هندسی متفاوتی اند تقسیم می شود. در هر لوله روندیابی رسوب و تعیین تغییرات تراز بستر به طور مجزا انجام می گیرد. دراین تحقیقات همچنین با معرفی مفهوم لوله جریان بازه ای۴ اتصال شاخه ها و انشعابات جانبی، تغذیه یا برداشت آب و رسوب در حالت شبه دو بعدی فراهم شده و محدودیتهای موجود نسبت به مدلهای مشابه مرتفع شده است. واسنجی یا کالیبراسیون مدل با بهره گیری از داده های رودخانه ای و آزمایشگاهی طی چند مرحله متوالی انجام گرفته و عملکرد آن با مدلهای مرجع مقایسه شده است. این بررسیها توانایی مدل SDAR را برای شبیه سازی تغییرات تراز بستر و خصوصیات هیدرولیکی در شرایط گوناگون تایید می کند. این مدل با دارا بودن توانایی شبیه سازی خصوصیات بستر در امتداد عرضی و طولی، گزینه مناسبی برای انجام مطالعات و تدارک اطلاعات کاربردی در عرصه های مختلف مهندسی و ساماندهی رودخانه ها قلمداد می شود.

کلیدواژه ها

Alluvial Bed, Bed Variation, Surface Profile, Sediment movement, Semi-۲D Simulation, River bed Simulation, تراز بستر، بستر متحرک، رودخانه آبرفتی، انتقال رسوب، پروفیل سطح آب، شبیه سازی بستر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.