بررسی سطح و تولید صنوبرکاری های شهرستان صومعه سرا با استفاده از داده های میدانی و سیستم اطلاعات جغرافیایی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه بوم شناسی جنگل های ایران، دوره: 9، شماره: 18
  • کد COI اختصاصی: JR_IFEJ-9-18_016
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 480
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه احمدلو

Research Institute of Forests and Rangelands

علیرضا رضایی

Faculty of Natural Resources and Environment Sciences, Science and Research Branch, Islamic Azad University

مهدی فرحپور

Research Institute of Forests and Rangelands

محسن کلاگری

Research Institute of Forests and Rangelands

آمنه محرابی

Research Institute of Forests and Rangelands

چکیده

مقدمه  و هدف: با توجه به پراکندگی صنوبرکاری ها در شهرستان صومعه سرای استان گیلان و عدم وجود اطلاعات به ­هنگام، مستند و علمی از وضعیت موجود، تعیین موقعیت دقیق پراکنش، مقدار سطح و حجم صنوبرکاری های آن ضروری است. در تحقیق حاضر نسبت به اندازه گیری سطح، پراکنش و وضعیت صنوبرکاری و آمار بیومتریک درختان صنوبر شهرستان صومعه سرا و میزان تولید چوب آنها به تفکیک هر دهستان اقدام شد. مواد و روش ها: ابتدا از طریق عملیات میدانی، عرصه صنوبرکاری ها با سیستم موقعیت یاب جهانی (GPS) و استفاده از اپلیکیشن اندازه گیری مساحت با جی پی اس اندروید (GPS Fields Area Measure PRO) جانمائی و بر روی گوگل ارث بارگذاری و الگوی کشت صنوبر تعیین شد. پس از ترسیم پلیگون های صنوبرکاری در گوگل ارث، آنها به ArcGIS انتقال یافته و تبدیل به لایه پلیگونی یکپارچه به فرمت shp (شیپ فایل) شدند. پس از اتمام نقشه هر دهستان، نسبت به کنترل صحرائی آن اقدام و ثبت اطلاعات بیومتریک هر قطعه شامل اندازه گیری های قطر برابرسینه و ارتفاع درختان و محاسبه حجم آنها انجام گرفت و سپس نقشه پراکنش و موقعیت کل صنوبرکاری های موجود شهرستان تهیه شد. همچنین نقشه های اقلیمی دما و بارش این شهرستان با دریافت داده از سه ایستگاه هواشناسی مربوط به بازه زمانی ده ساله (۲۰۱۷- ۲۰۰۸) ترسیم و برخی ویژگی های خاک شهرستان صومعه سرا به تفکیک هر دهستان مربوط به عمق ۳۰-۰ سانتی متری خاک با ۱۳۸ نقطه برداشت تهیه شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که سطح کل صنوبرکاری های شهرستان صومعه سرا به میزان ۶۹۴۴ هکتار می باشد و دهستان ضیابر به میزان ۲۹/۶۵ درصد رتبه اول درصد تخصیص سرزمین به صنوبرکاری را با حداکثر مساحت قطعه صنوبرکاری و بیشترین تعداد و حجم درختان دارد. تعداد ۹۹ عرصه صنوبرکاری مساحت کمتر از ۵۰۰ مترمربع و تعداد ۱۵۸۴ عرصه صنوبرکاری مساحت بیشتر از یک هکتار را دارند که به ترتیب میزان ۳/۲۲ هکتار و ۵۴۷۱ هکتار از سطح صنوبرکاری های شهرستان را شامل می شوند. چوب حاصل از حدود ۹۱ درصد از مساحت کل صنوبرکاری های شهرستان به کشت متمرکز و مصارف صنعتی اختصاص دارد. بیشترین قطر برابر سینه و ارتفاع درختان در دهستان تولمات و کمترین آنها در دهستان هندوخاله به دست آمد. نتایج بررسی ویژگی های خاک نیز نشان داد که بافت خاک دهستان های مورد مطالعه عمدتا بافت لومی-رسی بوده که مناسب کشت و توسعه صنوبر است ولیکن مقدار pH خاک در هر یک از دهستان ها مقادیر متفاوتی را نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به مجموع حجم درختان شهرستان صومعه سرا به میزان ۳۴۱۱۸۸۴ مترمکعب، این مقدار حجم چوب می تواند حدودا یک چهارم مصرف سالانه چوب کشور را تامین کند.

کلیدواژه ها

Biometric statistics, Determining the area, Geographic information system (GIS), Monitoring, Poplar plantation, آمار بیومتریک, پایش, تعیین مساحت, سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS), صنوبرکاری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.