برداشت کارکنان از فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران

ایمنی بیمار به عنوان یکی از مولفه های اصلی کیفیت خدمات سلامت، به معنای پرهیز از وارد شدن هر گونه صدمه و جراحت به بیمار در حین ارایه مراقبت های سلامت است. یکی از عواملی که نقش موثری در ارتقای سطح ایمنی بیمار در مراکز بهداشتی درمانی دارد، وجود فرهنگ ایمنی در این مراکز است. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت فرهنگ ایمنی بیمار در سه بیمارستان آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفته است. شایان ذکر است نتایج حاصل از مطالعه در اختیار مسئولان محترم بیمارستان های مذکور قرار گرفته و صرفا به منظور رعایت اخلاق پژوهش، از این بیمارستان ها با نام «الف»، «ب» و «ج» نام برده می شود. این پژوهش، یک بررسی مقطعی بوده و داده های مورد نیاز، با استفاده از توزیع پرسشنامه سنجش فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان (Hospital Survey on Patient Safety Culture-HSOPSC) در میان کارکنان این سه مرکز گردآوری گردید (۳۱۱=n). این ابزار ده بعد فرهنگ ایمنی و چهار بعد پیامدهای وجود فرهنگ ایمنی در سازمان را مورد سنجش قرار می دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد که امتیاز فرهنگ ایمنی بیمار در هر ده بعد فرهنگ ایمنی و دو بعد پیامدهای وجود فرهنگ ایمنی در حد پایین متوسط است. در این میان، ابعاد واکنش غیرتنبیهی به خطاها (۸/۱۷ درصد) و کار تیمی بین واحدهای بیمارستان (۲/۱۸ درصد) کمترین امتیاز و بعد کار تیمی در داخل بخش / واحد (۲/۴۷ درصد) بیشترین امتیاز را به دست آوردند. در خصوص سومین بعد پیامدهای وجود فرهنگ ایمنی یعنی رتبه بیمارستان در زمینه ایمنی بیمار، بیمارستان های الف و ب، وضعیت قابل قبول و بیمارستان ج، وضعیت ضعیف داشتند. در نهایت در چهارمین بعد پیامدهای فرهنگ ایمنی، تعداد خطاها و حوادث گزارش شده، به طور کلی، طی ۱۲ ماه گذشته در بیمارستان الف به طور متوسط ۲-۱ مورد خطا و حادثه گزارش شده است، در صورتی که در بیمارستان های ب و ج هیچ موردی از خطا و حادثه گزارش نشده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که ابعاد مختلف فرهنگ ایمنی در این بیمارستان ها نیاز به بهبود داشته و بر این اساس در این مطالعه، پیشنهاداتی در زمینه نحوه ارتقای فرهنگ ایمنی در مراکز درمانی به مدیران و مسئولان مربوطه ارائه گردیده است.

کلیدواژه ها:

Patient Safety ، Culture ، Medical Error ، Hospital ، فرهنگ ، ایمنی بیمار ، خطاهای پزشکی ، بیمارستان