میلاد امینی زاده - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

کاهش ظرفیت های منابع آب کشور برای افزایش تولید داخلی و ناکارآمدی شبکه جهانی تجارت و تحریم های اقتصادی موجب شده است که به کشاورزی فراسرزمینی برای تولید محصولات اساسی مانند دانه های روغنی و نهاده های دامی به عنوان یکی از مسیرهای تامین نیاز بازار داخلی با هدف ارتقای امنیت غذایی توجه ویژه ای شود. تحلیل مولفه های تولید و تجارت محصولات ذرت، سویا، کلزا و آفتاب گردان نشان داد که وابستگی ایران به واردات ذرت و سویا برای تامین نیاز بازار داخلی به شدت افزایش یافته است. همچنین به دلیل شدت تحریم های اقتصادی در سال های اخیر، افزایش ارزش ریالی واردات هر تن از محصولات ذرت، سویا، کلزا و آفتاب گردان بیش از ۴۰۰ درصد بوده است. از این رو برای ارائه الگوی پویای سرمایه گذاری در کشت فراسرزمینی در راستای دستیابی به هدف برد برد راهبردهای: ۱) انتخاب کشور میزبان بر اساس مولفه هایی مانند منابع طبیعی غنی، ظرفیت نیروی انسانی، زیرساخت ها، موقعیت جغرافیایی و قرابت های فرهنگی و سیاسی، ۲) اتخاذ سیاست های حمایتی پویا برای ترغیب فعالان بخش کشاورزی، ۳) ایجاد پایگاه اطلاعات جامع و پویا، ۴) تعهد به نیازهای جوامع محلی کشور میزبان مانند اشتغال و معیشت، ۵) ارائه الگوهای تجارت عادلانه و فراگیر متناسب با ظرفیت ها و قوانین محلی و ۶) حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست کشور میزبان ارایه می شود.

امنیت غذایی, کشاورزی فراسرزمینی, دانه های روغنی, نهاده های دامی