پویا علائی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه غیر دولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران
مهران کاراحمدی - استادیار و عضو هیات علمی، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه غیر دولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران
علی اکبر جهانگیری - عضو هیات علمی، گروه معماری، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه غیر دولتی شهید اشرفی اصفهانی، اصفهان، ایران.

بیان مسئله: معماری سنتی ایران دارای جنبه های پر باز از عوامل مختلف پایداری، فرهنگ و ... است. که یکی از این عوامل شناخت پایداری درالگوهای کهن معماری است. با توجه به اینکه این پژوهش به بررسی الگوهای کهن معماری به منظور ایجاد پایداری میپردازد. با بکارگیری این موارد میتوان مسئله کیفی مدارس و سایر فضاهای معماری را تا حدودی ارتقا داد. همچنین علاوه بر بررسی جنبه های مختلف پایداری در این عناصر، میتوان آنها را در قالب معماری معاصر زنده نگاه داشت. و در کاهش هزینه و مصرف انرژی های تجدید ناپذیر استفاده نمود. هدف اصلی این پژوهش شناخت الگوهای کهن معماری در اقلیم گرم و خشک به منظور ایجاد پایداری در شکل گیری مدارس معاصر میباشد. این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی بوده و نوع روش تحقیق کیفی و راهبرد نمونه موردی می باشد. در روش راهبرد نمونه موردی دو مدرسه آقا بزرگ کاشان و چهارباغ اصفهان به صورت کیفی و براساس شاخص های پایداری و عناصر معماری اقلیم گرم و خشک مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و یافته ها بصورت جدول ارائه میگردد. در پژوهش حاضر روش گردآوری اطلاعات میدانی و کتابخانه ای و اسنادی بوده و در ابزار گردآوری اطلاعات از مشاهده، عکس برداری در روش میدانی، فیش برداری و کپی مطالب در روش کتابخانه ای و اخذ نقشه ( پلان) مدارس از مراجع ذیربط استفاده شده است. در این پژوهش نتیجه گیری میشود که یکی از مهم ترین ابعاد معماری پایدار، پایداری زیست محیطی میباشد. یکی از روش های به کار گیری پایداری رجوع به معماری کهن هر منطقه و عناصری که در آن برای رسیدن به ابعاد مختلف از پایداری مورد استفاده قرار میگرفته است میباشد. در اقلیم گرم و خشک میتوان به شناخت اقلیم و الگوهای معماری کهن از جمله حیاط مرکزی، مصالح بوم آورد، بادگیر، حوض و ... نام برد که بهره گیری از این عناصر میتواند در رسیدن به ابعاد مختلف پایداری به ما کمک کنند.

معماری کهن، معماری پایدار، اقلیم گرم وخشک، معماری مدارس