تاثیر غنی سازی آرد با آهن بر کم خونی و فقر آهن: یک مرور نظام مند

  • سال انتشار: 1394
  • محل انتشار: دوماهنامه پایش، دوره: 14، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_PAHM-14-3_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 127
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ژیلا صدیقی

Health Metrics Research Center, Iranian Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

کتایون جهانگیری

Health Metrics Research Center, Iranian Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

آزیتا گشتاسبی

Health Metrics Research Center, Iranian Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

راحله رستمی

Health Metrics Research Center, Iranian Institute for Health Sciences Research, ACECR, Tehran, Iran

چکیده

کم خونی یکی از مهم ترین بیماری های شایع در جهان است بطوریکه بین سال های ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۵ حدود ۲ میلیارد نفر (بیش از ۳۰ درصد) در جهان مبتلاء به کم خونی بوده اند. قابل ذکر است که بیش از نیمی از کم خونی ها در دنیا به علت فقر آهن است. غنی سازی مواد غذایی یکی از مهم ترین راهبردهای ارتقای وضعیت تغذیه ای در جوامع بوده و برنامه های غنی سازی مواد غذایی با آهن سالهای متمادی در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. مداخلات غنی سازی مواد غذایی مانند هر برنامه ای نیازمند ارزشیابی است تا بتوان تاثیرات مداخلات را مورد ارزیابی قرار داد لذا این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی مداخلات غنی سازی آرد با آهن در جهان، طراحی و اجرا شد. مطالعه حاضر از نوع مرور نظام مند بوده که در سال ۹۳-۱۳۹۲ انجام شده است. در این مطالعه، مقالات مجلات علمی به زبان فارسی و انگلیسی از زمان ابتدای انتشار مقالات تا انتهای سال ۲۰۱۳ (برای مقالات انگلیسی) و انتهای سال ۱۳۹۲ (برای مقالات فارسی) مورد بررسی قرار گرفتند. منابع مورد جستجو عبارت از CENTRAL, CDSR, DARE, PubMed, Clinicaltrials.gov, WHOLIS, SID, Google scholar (و همچنین فهرست منابع) بودند. معیارهای ورود به مطالعه از نظر "جمعیت"، "نوع مطالعه"، "مداخله" و "پیامد" به ترتیب عبارت از "گروه های مختلف سنی و جنسیتی جامعه"، "مطالعات مداخله ای"، "آرد غنی سازی شده با آهن" و "شاخص های بیوشیمی خون شامل میانگین هموگلوبین، میانگین فریتین سرم، کمبود هموگلوبین (شیوع کم خونی)، کمبود فریتین (شیوع فقر آهن)، کمبود هموگلوبین و کمبود فریتین (شیوع کم خونی فقر آهن)" بودند. در مطالعه حاضر ۴۴ مقاله (شامل ۷۲ مداخله) انتخاب شده و نتایج آن ها مورد تحلیل قرار گرفتند. غنی سازی آرد با آهن در۲۰ مورد (مداخله) نشان دهنده نتایج مثبت بوده و تاثیر بر بهبودی شاخص های کم خونی و فقر آهن داشته و در ۲۴ مورد (مداخله) دارای تاثیر نسبی (بهبودی برخی از شاخص های وضعیت آهن) بوده است. مطالعه حاضر همچنین نشان داد که غنی سازی آرد با آهن در ۲۸ مورد (مداخله) تاثیری بر بهبودی شاخص های کم خونی و یا فقر آهن نداشته است. با توجه به دستاوردهای مطالعه حاضر که نشان دهنده تناقض در اثربخشی مداخلات غنی سازی آرد با آهن در کشورهای مختلف بود، مقرر شد که متعاقبا مطالعه تکمیلی به هدف فراتحلیل (Meta-analysis) نتایج این مطالعات انجام شود تا با توجه به کیفیت مقالات مذکور بتوان اثربخشی مداخلات غنی سازی آرد با آهن در جهان را به صورت کمی برآورد کرد.  

کلیدواژه ها

Flour Fortification, Anemia, Iron deficiency, Systematic review, غنی سازی آرد, کم خونی, فقر آهن, مرور نظام مند

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.