مهدی قانع عزآبادی - استادیار رشته مطالعات برنامه درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
حسین حسنی - دانشجوی کارشناس ارشد رشته برنامه ریزی درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

یکی از مهم ترین موضوعات مورد تاکید دین اسلام که اهمیت و جایگاه آن را می توان در احادیث و روایات به کرات مشاهده کرد ادب و اخلاق بوده و رعایت آنیکی از ضرورتهای زندگی در جامعه امروزی است . هدف پژوهش حاضر واکاوی مولفه های هوش اخلاقی درآیات قرآن، روایات، احادیث و از نگاه نظریه پردازان غربی است . روش پژوهش در این مقاله ، تحلیلی -تبیینی بوده که با استفاده از متون و منابع موجود و مطالعات صورت گرفته (داخلی و خارجی ) بررسی اسناد و کتب ، مقالات و مجلات پژوهشی و سایر منابع به شیوه مروری به بررسی ابعاد هوش اخلاقی پرداخته شده است . با استفاده از کلیدواژههایی مانند »آیات اخلاقی قرآن«، »سیره اخلاقی ائمه معصومین (ع) «، »هوش اخلاقی «، »رذایل و فضایل اخلاقی «، »هوش هیجانی «، »هوش معنوی « و واژه های لاتی ن معادل آنها، با استفاده از فیش برداری ، به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است . برخی از فضایل و رذایل اخلاقی (همچون : عدالت ، امربه معروف و نهی از منکر، انفاق و ایثار، سلام کردن، خوشرویی ،حفظ محیط زیست و راست گویی و نیز رذایل اخلاقی همچون: دروغگویی ،کج خلقی ، تکبر، عیب جویی ، ریا و سخن چینی و غیبت ) با توجه به آیات قرآنی و نهج البلاغه موردبحث قرارگرفته است . مدل دوگ لنیک و فرد کیل و مدل هفت فضیلت اخلاقی میشل بربا نیز موردبحث قرارگرفته اند.

قرآن، هوش اخلاقی ، فضایل اخلاقی ، رذایل اخلاقی ، هوش معنوی ، هوش هیجانی