تحلیل روانشناختی شوخ طبعی در ابیات حافظ
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: پنجمین همایش بین المللی زبان و ادبیات فارسی
- کد COI اختصاصی: ADABICONF05_035
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 332
نویسندگان
دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده
یکی از نمودهای بارز در شعر حافظ شوخی و طنز نهفته در ابیات اوست که سبب گیرایی و تاثیرگذاری مضاعف محتوا می شود. گرچه طنز، یکی از صناعات بلاغی ست که با شیوه های ادبی در متن ایجاد می شود اما از دیر باز ، به عنوان نوعی واکنش رفتاری، مورد توجه روانشناسان بوده و نظریات مختلفی پیرامون چرایی ایجاد شوخی، انواع و نتایج آن پدید آمده است. پس از بازخوانی روانشناختی شوخی در ابیات حافظ، مشخص شد این ابیات با نظریه های عدم تجانس ، برتری، رهایی یا تسکین و انسان گرایی قابل تطبیق و تحلیل است.. بر اساس نظریه ی عدم تجانس، حافظ با آوردن کلمات به ظاهر نامرتبط و غیر هم جنس و ایجاد غافل گیری در مخاطب ضمن ایجاد طنز، معنا و مفهوم مورد نظر خویش را به مخاطب منتقل میکند، طبق نظریه ی تسکین یا رهایی، شوخ طبعی ابزار اجتماعی قابل قبول جهت رهایی ذهن خالق شوخی، از اضطراب و تنش های اجتماعی ست که از این منظر ، شوخ طبعی در شعر اجتماعی حافظ قابل توجه است. مطابق با نظریه ی برتری، حافظ، خود را فراتر و غالب بر جامعه می نگرد و به همین دلیل قادر است تمام ارکان جامعه را به شوخی و طنز بگیرد. و نهایتا طنز حافظ مطابق با نظریه ی انسان گرایی مورد بررسی قرار میگیرد که بر این اساس ، حافظ به عنوان فردی خودشکوفا، ضمن خلق شوخی، به انتقال جهان بینی و اندیشه ی خاص خود ، به تمام بشریت ، می پردازد.کلیدواژه ها
حافظ، طنز، نظریه های شوخ طبعی، روانشناسیمقالات مرتبط جدید
- انعکاس اهمیت گل و گیاه در ادبیات ایران
- بررسی ارزشهای انسانی در عرفان و ادبیات صوفیانه ایرانی
- The Problems faced by EFL Teachers in Teaching English Speaking Skills to the Iranian Students in Three Top Language Institutes in Iran
- تطور نهادهای اجتماعی و فرهنگی سرزمین های خلیج فارس شرقی از ورود اسلام تا پایان قرن چهارم هجری
- Artificial Intelligence-powered Vocabulary Instruction: A Study on Recall and Retention in English for Specific Purposes
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.