بررسی مقایسه ای حجیت قاعده لطف از منظر ملااحمد نراقی و استاد جعفر سبحانی

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: پژوهشنامه مذاهب اسلامی، دوره: 3، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_MAZHB-3-5_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 197
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

حسین فلاحی اصل

استاد یار گروه معارف اسلامی دانشگاه لرستان

چکیده

یکی از قواعدی که در علم کلام از آن بحث می شود، قاعده لطف است. این قاعده در اصطلاح کلامی عبارت است از گونه ای رفتار و فعل که علی رغم فقدان اضطرار و الزام، مطیع را به طاعت نزدیک و از سرپیچی دور می کند. تشخیص مصادیق و لزوم وجوب آن بر خداوند را قاعده لطف می نامند. اهمیت این قاعده به حدی است که پس از قاعده حسن و قبح عقلی مهم ترین قاعده کلامی عدلیه محسوب می شود. یکی از مسائل غامض در این حوزه، معیار تشخیص مصادیق و انطباق آنها با قاعده لطف است که سبب اختلاف نظر محققان در این باب شده است. ملااحمد نراقی، به عنوان یکی از دانشمندان و متکلمان برجسته جهان تشیع، تشخیص قطعی این قاعده را به علت فقدان احاطه بشر ناممکن می داند، در حالی که جعفر سبحانی، از دانشمندان و متکلمان معاصر، تشخیص قطعی آن را به علت حجیت یقین انسان معتبر می شمارد. در این مقاله می کوشیم پس از بررسی و موشکافی دقیق قاعده لطف، به بررسی مقایسه ای مقدمات استدلال و نتایج دیدگاه این دو شخصیت کلامی در این زمینه بپردازیم.

کلیدواژه ها

لطف, قاعده لطف, حجیت, ملااحمد نراقی, جعفر سبحانی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.