بررسی نقش تغییر کاربری بناهای تاریخی در توسعه پایدار شهری؛نمونه موردی اثر تبدیل خانه شیخ الاسلام زنجان به دانشکده علوم قرآن و حدیث بر بازآفرینی پایدار بافتهای شهری

هر بنا روحی دارد و روح آن با ساکنان در هم آمیخته است . بنایی که از ساکنان تهی گردد همچون جسم بی جان اندک اندک رو به فساد و تخریب خواهد نهاد. تجربه بررسی های انجام شده توسط سازمان میراث فرهنگی نشان دهنده آنست که تا زمانی که ساکنان اولیه در بنا حضور دارند در صورت توجیه فنی یا ارایه خدمات کارشناسی تعمیر و نگهداری بنا ها ی با ارزش تاریخی به خوبی انجام می گیرد. امکان تملک فقط هنگامی توصیه می گردد که احیا و ادامه حیات بنا از راه تغییر کاربری کاملا بررسی و ثابت شده باشد. طرح توسعه مسجد و محله حسینیه اعظم زنجان یک ارسن جدید شامل کاربری های مختلف فرهنگی ، خدماتی ، تجاری ، درمانی و آموزشی به تصویب رسیده است . یکی از محدودیت هایی که در ابتدا تصور می شد اجرای طرح را با مشکل مواجه کند، قرار گیری ابنیه شناسایی و ثبت شده توسط میراث فرهنگی به عنوان بنای با ارزش در محدوده مداخله مستقیم طرح بود. تغییر دیدگاه و تلاش برای استفاده از این ساختمان ها برای ارتباط قدیم و جدید یا سنت و نیازهای روز پس از مطالعات منجر به پیشنهاد تبدیل و بازطراحی خانه شیخ الاسلام به عنوان یک روحانی شناخته شده در زنجان به دانشکده علوم قرآن و حدیث در ضلع شمالی میدان طراحی شده مقابل حسینیه اعظم زنجان است . در این مقاله ، امکان سنجی این تغییر کاربری از ابعاد مختلف بر طرح جامع حسینیه اعظم زنجان به روش مدلسازی مورد بررسی قرار گرفت . نتایج حاصل این پژوهش نشان داد که چنین تغییر کاربری می تواند از گسترش افقی و لجام گسیخته بافت های شهری و در نتیجه از تخریب منابع طبیعی جلوگیری کرده و توسعه پایدار و فشرده شهری را رقم بزند.

کلیدواژه ها:

توسعه پایدار شهری ، تغییر کاربری ، بازآفرینی پایدار ، خانه شیخ الاسلام ، حسینیه اعظم زنجان.