معیار انتخاب فتوا در قانونگذاری و دادرسی بر اساس دیدگاه امام خمینی (ره)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه فقه جزای تطبیقی، دوره: 1، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JCCJ-1-2_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 337
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احسان بابایی

گروه حقوق جزا و جرمشناسی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری، تهران، ایران

حبیبه غفاری

کارشناس ارشد، گروه حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده علوم انسانی، موسسه آموزش عالی آل طه، تهران، ایران.

چکیده

استفاده از فقه در نظام حقوقی به طور عام و حقوق کیفری به به صورت خاص، در مقام قانونگذاری یا دادرسی با چالش هایی از جمله وجود اختلاف نظر بین فقها در برخی موضوعات مواجه است. زمانی که فتاوای فقهی، شکل قانون به خود می گیرد باید نظام-مند و همسو با سایر قوانین باشند. این پژوهش به دنبال ابهام زدایی از فتوای معیار در مقام قانونگذاری و دادرسی است. و به این منظور، ملاک های ۱. فتوای ولی فقیه ۲. فتوای مشهور فقها ۳. برآیند دیدگاه فقهای شورای نگهبان ۴. فتوای فقیه اعلم و ۵. فتوای کارآمد و معطوف به مصلحت مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت ناظر به نقد و بررسی ملاک های یاد شده، فتوایی که ضمن برخورداری از اعتبار فقهی، کارآمدی بیشتری به دنبال داشته باشد، به عنوان فتوای معیار معرفی شده است. حاصل این بررسی ضمن اینکه مستند به دیدگاه فقهی و سیره حکومتی بنیان گذار نظام جمهوری اسلامی است، از ظرفیتی کارگشا در نظام حقوقی ایران حکایت می کند که می تواند همراه با تضمین تعهد به رعایت موازین اسلامی، در تامین کارآمدی نظام حقوقی ایران نقش ایفا نماید.

کلیدواژه ها

قانون, فتوای معیار, دادرسی, مصلحت, کارآمدی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.