پیامدهای قدرت نرم عربستان سعودی برای جمهوری اسلامی ایران

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های سیاسی جهان اسلام، دوره: 11، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_PRIW-11-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 389
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد اولیایی

PhD student in Political Studies of the Islamic Revolution Shahed University, Tehran, Iran.

زاهد غفاری هشجین

Professor, Department of Political Science, Shahed University, Tehran, Iran. (responsible Author)

عباس کشاورزشکری

Associate Professor, Department of Political Science, Shahed University, Tehran, Iran.

چکیده

زمینه وهدف: پس از انقلاب اسلامی، روابط ایران و عربستان سعودی از شکل متحدین راهبردی به صورت رقبای راهبردی درآمده است. غالبا اندیشمندان علوم سیاسی جنبه های سخت این رقابت را مد نظر قرار داده اند. اما پس از ارائه مفهوم قدرت نرم در مجامع دانشگاهی، ضروری است تحلیلگران در پی شناسایی تهدیدهای قدرت نرم عربستان علیه ایران باشند. لذا هدف در این مقاله تحلیل پیامدهای قدرت نرم عربستان برای ایران است. ضرورت و پرسش: این پژوهش از حیث سلبی تهدیدهای قدرت نرم عربستان را تجزیه و تحلیل می کند و از حیث ایجابی مقدمات بکارگیری راهبرد علیه پیامدها را فراهم می کند. بنابراین این پرسش مطرح است که قدرت نرم عربستان سعودی چه پیامدهای برای جمهوری اسلامی ایران دارد؟ فرضیه و روش: نویسندگان با استفاده از روش کیفی و در قالب روش تحلیل اسنادی، این فرض را مطرح می کنند که منابع قدرت نرم عربستان در سه حوزه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی از معیارهای قدرت نرم به دور هستند و بیشتر به قدرت سخت می مانند.    دستاوردها: منابع اقتصادی قدرت نرم عربستان (نفت به عنوان ابزار و منبع)  (۱) استفاده از ابزارهای نفتی به جهت ایجاد فشار درونی و کاهش اثرگذاری بیرونی جمهوری اسلامی ایران (۲) تامین منابع مورد نیاز به منظور تقویت جریان سلفی و تکفیری در منطقه در حوزه سیاسی، منابع قدرت نرم آل سعود (قائل شدن نقش ام القرا برای خود و حفظ سیستم پادشاهی)، (۱) باعث تلاش برای تضعیف متحدین ایران در منطقه و (۲) تفرقه بین شیعه و سنی داخل کشور می شود. در حیطه منابع قدرت فرهنگی عربستان (وهابیت و دیپلماسی فرهنگی) (۱) باعث هجمه های رسانه ای علیه ایران در منطقه و (۲) ترویج وهابیت می شود. یافته ها و نوآوری: پژوهش های انجام شده در موضوع قدرت نرم عربستان سعودی، عمدتا در رابطه با جمهوری اسلامی ایران نبوده و موئلفه منابع اقتصادی در آن وارد نشده بود از این رو سنجش نظری پیامدهای قدرت نرم عربستان علیه ایران در این پژوهش  حاکی از آن است که آنها بیش از آن که ماهیتی نرم داشته باشند، ماهیتی سخت دارند. لذا از کارایی لازم برخوردار نیستند

کلیدواژه ها

Iran, Saudi Arabia, soft power, economic resources, political resources, cultural resources, consequences, efficiency., ایران, عربستان, قدرت نرم, منابع اقتصادی, منابع سیاسی, منابع فرهنگی, پیامدها, کارایی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.