اختصاص منابع اقتصادی جهت کاهش ریسک لرزهای‎ منطقهای‎ با استفاده از مدل بهینه‎سازی‎ تصادفی‎ و یقینی

این پژوهش با هدف ارائه ی روشی برای ارزیابی و تعیین اولویت اقدامات کاهش ریسک لرزهای‎ در کشورهای لرزه خیز در حال توسعه و اختصاص بودجه ی لازم به این اقدامات و یاری دادن مدیران و تصمیم گیرندگان در این امر انجام شده است. بنابراین یک مدل برنامه‎ریزی بهینه‎سازی‎ تصادفی (احتمالی) دو مرحلهای‎ توسعه داده شده است تا منابع اقتصادی اختصاص یافته به راهکارهای کاهش ریسک لرزهای‎ (مقاوم سازی) و بازسازی پس از زلزله‎های احتمالی آینده را در سطح منطقهای‎ بهینه سازد. این مدل پیشنهادی راهبردهای کاهش ریسک های موجود را با هدف کمینه کردن هزینه های مقاوم‎سازی‎، بازسازی و ریسک خسارت اقتصادی بیش از حد مجاز مورد جستجو قرار می‎دهد تا راهکار بهینه را با توجه به محدودیت های موجود پیدا کند. برای نشان دادن قابلیت کاربردی مدل پیشنهادی، نواحی ساختمانی شهر تهران مورد تحلیل قرار گرفته است. بنابراین داده‎ها‎ی ساختمانی ناحیه ی مورد مطالعه، به همراه توابع آسیب پذیری این ساختمان ها و ویژگی های خطر لرزه‎ای‎ منطقه ای برای ارزیابی احتمالی ریسک منطقه ی مورد مطالعه به کار گرفته شده‎اند. نتایج تحلیل مدل پیشنهادی به صورت تغییرات هزینه‎ها‎ی مقاوم سازی‎ با موقعیت جغرافیایی و بر حسب نوع سازه و سطح طراحی لرزه ای ارائه شده است. برای بررسی مدل پیشنهادی از دیدگاه در نظر گرفتن عدم قطعیت وقوع زلزله‎ها و همچنین نشان دادن برتری های مدل برنامه‎ریزی تصادفی نسبت به مدل های بهینه‎سازی یقینی، مدل یقینی متناظر با مدل تصادفی پیشنهادی،‎ ارائه و تحلیل هایی نیز بر مبنای این مدل انجام شده است. در پایان نتایج این تحلیل ها با نتایج تحلیل مدل تصادفی مورد مقایسه قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

بهینه سازی ، کاهش ریسک لرزه‎ای‎ ، اختصاص منابع ، آسیب پذیری لرزه‎ای‎ ، تهران