ارزیابی شرایط هیدرومورفولوژیکی رودخانه تجن با استفاده از روش HMQI
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 206
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWEM-14-2_005
تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1401
چکیده مقاله:
طی دو دهه گذشته، نیاز به بازگرداندن رودخانه ها به شرایط طبیعی و نیمه طبیعی مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مهمترین ابزار در راستای دستیابی به این هدف، ارزیابی تغییرات هیدرومورفولوژیکی رودخانه در اثر مداخلات انسانی است. در پژوهش حاضر، به منظور ارزیابی شرایط هیدرومورفولوژیکی رودخانه تجن در قسمت میانه تا پایین دست (در محدوده شهر ساری) با استفاده از شاخص کیفیت مورفولوژیک (MQI) و هیدرومورفولوژیکی (HMQI)، هفت بازه در طول رودخانه در حریم ۵۰ متری، انتخاب و سه مولفه کیفیت عملکرد ژئومورفولوژیکی، مصنوعی سازی و تعدیل کانال با استفاده از تصاویر ماهواره ای سال ۱۳۵۳ لندست ۴ و سال ۱۳۹۸ لندست ۸، عکس های هوایی سال های ۱۳۴۰ و ۱۳۸۵، داده های هیدرولوژیکی و بازدید میدانی بررسی شد. نتایج ارزیابی شاخص کیفی مورفولوژیک نشان داد که رودخانه تجن در بازه های مورد مطالعه عمدتا در طبقه کیفی متوسط قرار گرفته، در حالی که از نظر شرایط هیدرومورفولوژیک در طبقه ضعیف گزارش شده که دلیل اصلی آن وجود سد در حوضه بالادست در محدوده ۳۰ کیلومتری (تمامی بازه ها به جز ۱ و ۷) و تغییرات دبی و رسوب، دخالت انسانی و تغییر کاربری اراضی است. همچنین، نتایج نشان داد که روش فوق در ارزیابی کلی مبتنی بر شاخص، تشخیص مشکلات هیدرومورفولوژیکی و درک صحیح و جامع پاسخ به فشارها موثر است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
نیایش فندرسکی
دانشجوی دکتری سازه های آبی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محسن مسعودیان
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
کلاوس راتچر
استاد گروه عمران، دانشگاه استفالیا، زودربرگ، آلمان