تحلیل و بررسی مخاطرات جوی آتی منطقه سیستان

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، دوره: 22، شماره: 66
  • کد COI اختصاصی: JR_JGSKH-22-66_022
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 230
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نعمت الله صفرزایی

Ph.D. Student Department of Geography, Faculty of Geography, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.

علیرضا انتظاری

Associate Professor Department of Geography, Faculty of Geography and Environmental Sciences, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.

مختار کرمی

Assistant Professor Department of Geography, Faculty of Geography and Environmental Sciences, Hakim Sabzevari University, Sabzevar, Iran.

غلامعلی خمر

Assistant Professor of Urban Planning, Faculty of Literature and Human Sciences, Zabol University, Zabol, Iran.

چکیده

امروزه تغییرات اقلیمی ناشی از افزایش غلظت گازهای گلخانه ای موجب افزایش رخداد های حدی و مخاطرات جوی شده است. هدف از این پژوهش، تحلیل و بررسی آینده اقلیم بر مخاطرات جوی منطقه سیستان است. در این مطالعه جهت شبیه سازی داده های کمینه و بیشینه دما از داده های مدل CanESM۲ تحت سه سناریوی (RCP۲.۶ ,RCP۴.۵ ,RCP۸.۵ ) با ریزگردانی آماری SDSM و جهت شبیه سازی داده های بارش از مدل  Hadcm۳ تحت سناریوهای (A۱B ,A۲, B۱) با ریز گردانی آماری LARS-WG استفاده شده است. بدین منظور، پس از انجام واسنجی، صحت سنجی و مدلسازی داده ها در ایستگاه منتخب، کارایی مدل از نظر میزان انطباق داده های پایه دما (۲۰۰۵-۱۹۸۴) و بارش (۲۰۱۵-۱۹۸۶) با مقادیر شبیه سازی (۲۰۳۹-۲۰۲۰) در سطح اطمینان معنی داری مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت انطباق داده های پایه با داده های شبیه سازی شده از سه معیار ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، ضریب تعیین (R۲) و میانگین مربعات خطا (MSE) استفاده شده است. با توجه به داده های شبیه سازی شده چهار مخاطره مهم جوی یخبندان، امواج گرمایی، بارش های حدی و خشکسالی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که امواج گرمایی و خشکسالی در آینده تهدیدات جدی در منطقه هستند بطوریکه در سال ۲۰۲۱ و تحت سناریوی انتشارRCP ۲.۶  ، ۳۲ موج گرما پیش بینی شده و محدوده مورد مطالعه بیشتر از ۵ موج گرما را در سال تجربه خواهد کرد. همچنین بیشترین فراوانی خشکسالی در سال ۲۰۲۰ و تحت سناریوی انتشارA۱B  پیش بینی گردیده است. بارش های حدی در بعضی از سالها و تحت سناریویB۱  می توانند تهدید قابل توجهی در منطقه باشند. شدت و فراوانی یخبندان سالانه تحت سناریوی انتشار RCP۲.۶ نسبت به سناریوهای دیگر بیشتر و نسبت به تهدیدات جوی بررسی شده کمتر است.

کلیدواژه ها

Climate change, Atmospheric hazards, CanESM۲ model, Hadcm۳ model, Sistan., تغییر اقلیم, مخاطرات جوی, مدل CanESM۲, مدل Hadcm۳, سیستان.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.