تاچه و ژنده ؛ بافته های سنتی در حال فراموشی

بافته های سنتی از مصادیق مهم هنر ایرانی است که با زندگی روزمره مردم عجین است. بسیاری از بافته ها در گذشته کاربرد داشته و متاسفانه در حال حاضر در معرض فراموشی و یا منسوخ شده است. بسیاری از هنرهای سنتی ایران حاصل هنرمندی زنانی است که علاوه بر عهده داری مسئولیت های گوناگون در اداره منزل، به تولید آثار هنری نیز می پرداختند. در این مقاله سعی شده دو نمونه از بافته هایی معرفی شوند که زنان می بافتند و مصداقی از توسعه پایدار بوده است. «تاچه» و «ژنده» از بافته های سنتی بوده و ضرورت دارد هر دو به عنوان آفریده های هنری زنان مطالعه شوند. باتغییر سبک زندگی عشایری و روستایی به زیست شهری، پیشه های سنتی نیز دستخوش تغییر شدند. انسان گذشته با رویکرد تولید محصولی کاربردی و زمانبر و در عین حال زیبا نیاز خود را برآورده می ساخت. در جوامع عشایری برای هریک از مواد غذایی محفظه ای بافته می شده که علاوه بر کاربری مصرفی ، زیبا و بادوام نیز بوده است. در عین حال بانوان ایرانی با هنر بازیافت از دیرباز آشنا بوده و ژنده بافی از مصادیق قناعت و زیست دوستدار طبیعت بوده است. این مقاله با رویکردی توصیفی به معرفی «تاچه» و «ژنده» می پردازد. به نظر می رسد علی رغم از میان رفتن برخی از بافته ها، پژوهش در این حوزه تا حدی یادآور ایفای نقش زنان در تولید و توسعه پایدار خواهد بود.

کلیدواژه ها:

بافته های سنتی ، زنان ، عشایری و روستایی ، تاچه ، ژنده ، توسعه پایدار