کامیاب محمدی - کارشناس ارشد مهندسی عمران گرایش مدیریت ساخت، دانشگاه غیرانتفاعی روزبهان ساری
حسین معتقدی - دکتری عمران گرایش ژئوتکنیک، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

در سال های اخیر افزایش روزافزون تولید مواد زاید جامد شهری موجب شده، حفاظت محیط زیست از آلودگی خاک ناشی از دفن بی رویه زباله اهمیت فراوانی را به خود اختصاص دهد، با توجه به آثاری که پسماندهای الکترونیکی می توانند روی محیط زیست بگذارند و در عین حال به علت تاثیری که بازیافت این مواد روی بهبود وضعیت اقتصادی دارد، ارائه سیستم مدیریتی که همه این عوامل را در نظر گیرد کاملا ضروری است. از اینرو تحقیق حاضر با هدف بررسی نقاط ضعف، قوت و ارائه برنامه استراتژیک برای پسماندهای الکترونیکی به روش تحلیل سلسله مراتبی AHP بصورت تحلیلی-توصیفی صورت گرفت. به منظور تحلیل داده ها در این پژوهش۳ عامل اصلی و برای هر یک از عامل های اصلی تعدادی شاخص های فرعی به منظور اولویت بندی نقاط قوت، فرصت، تهدیدات و ضعف براساس روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی شناسایی گردید. در بخش تحلیل اولیه نتایج حاکی از آن بود که عامل قوت با وزن نسبی ۶۲۸/۰ بیشترین اهمیت را دارد و عامل ضعف با وزن نسبی ۱۵۱/۰ در اولویت دوم و عامل فرصت ها با وزن نسبی ۱۱۷/۰ در اولویت سوم قرار دارد. عامل فرصت ها نیز با ۱۰۵/۰ در رتبه چهارم قرار دارد. در ادامه ۷ شاخص قوت براساس ترکیب روش های تصمیم گیری با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP شناسایی شده که ماتریس مقایسات زوجی ادغام شد. در بررسی وزن نسبی شاخص های قوت مشخص شد با توجه به وزن اصلی بدست آمده بترتیب مولفه های بازیافت صنعتی، آموزش زیست محیطی در رابطه با پسماندهای الکترونیکی به مخاطبان، زباله سوزی مدرن (در مناطق خاص)، بازیابی فلزات ارزشمند نظیر؛ مس، طلا، نقره و پلاتین، دفن بهداشتی و جداسازی و بازیافت اجزاء مختلف پسماندها از بیشترین و کمترین اهمیت در گروه برخوردار هستند. در بررسی وزن نسبی شاخص های قوت مشخص شد با توجه به وزن اصلی بدست آمده بترتیب مولفه های کافی نبودن تحقیقات در این زمینه، تولید لوازم الکتریکی در حجم وسیع، تنوع طلبی مردم، عمرکوتاه لوازم، عدم همکاری رسانه های جمعی درمدیریت پسماندها، مدیریت نامناسب زائدات الکترونیکی و مدیریت سنتی این پسماندها از بیشترین و کمترین اهمیت در گروه برخوردار هستند.

زباله های الکترونیکی، بازیافت صنعتی، آموزش زیست محیطی، مدیریت پسماند