نقش طبیعت در معماری اسلامی بناهای تاریخی کرمانشاه مطالعه موردی ( دوره قاجاریه)

کاربرد عوامل طبیعی مانند نور، رنگ، گیاهان، آب، باد به نسبت شرایط محیطی و اقلیمی خانه های تاریخی کرمانشاه، در کنار جنبه های تزئینی و اشکال ترسیمی همواره نزد معماران ایرانی–اسلامی از اهمیت ویژه ای برخودار بوده است. هدف این تحقیق بررسی نقش طبیعت در معماری اسلامی بناهای تاریخی و سنتی دوره قاجاریه در شهر کرمانشاه می باشد. این تحقیق از نوع کیفی و روش آن توصیفی - تحلیلی است که با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است. مطالعه موردی در تحقیق: تکیه معاون الملک، تکیه بیگلربیگی، خانه های تاریخی صارم الدوله، خواجه باروخ، معین الکتاب، معتضدالدوله وزیری، فیض مهدوی و مسجد عمادالدوله متعلق به دوره های مختلف عصر قاجاریه، و موقعیت مکانی وزمانی این تحقیق؛ شهرکرمانشاه در اسفندماه ۱۳۹۹ می باشد. در تحقیق حاضر، ضمن روشن کردن کاربرد و جایگاه طبیعت در طراحی معماری اسلامی بناهای تاریخی کرمانشاه، با روش های زیستی محیطی طبیعت، به شرایط اقلیمی و محیطی، تاثیرات آن بر معماری دوره قاجاریه، از لحاظ زیبایی شناسی و روان-شناسی پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد؛ خانه های سنتی دوره ی قاجار ساختاری درونگرا-برونگرا، با اشکال هندسی، نقاشی،کاشی کاری،گچ بری ، شیشه های رنگی مخصوص دوره قاجار، به طور شاخص، به عناصر طبیعت و اجزای آن مانند« آب، باد، نور، گیاهان، رنگ و... وابسته اند.

کلیدواژه ها:

طبیعت ، نور ، آب ، رنگ ، باد ، اقلیم ، معماری اسلامی ، آسایش محیطی ، قاجاریه ، کرمانشاه