بازنگری در نگرش فقهی به نهاد ازدواج در پرتو آموزه های اخلاقی و قرآنی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه دین و دنیای معاصر، دوره: 8، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_PAVAH-8-2_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 158
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید رسول موسوی

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

ابوالقاسم فنائی

استادیار دپارتمان فلسفه؛ دانشگاه مفید، قم، ایران.

چکیده

مناسبات هنجاری حاکم بر نهاد برده داری و مناسبات هنجاری حاکم بر خرید و فروش کالا در نگرش رایج فقهی به نهاد ازدواج نقش پر رنگی بازی می کنند. با بررسی فتاوای فقیهان در باب نکاح به خوبی می توان ردپای تاثیر این مناسبات را در تشخیص و تعیین حقوق و تکالیف شرعی زن و مرد در نهاد خانواده و ازدواج نشان داد. این تاثیر تا بدانجاست که یگانه مستند برخی از فتاوای رایج در باب نکاح مقایسه ازدواج با خرید کنیز است. این مقاله می کوشد: (۱) با استقراء استدلال های فقهی در باب نکاح این نقش و تاثیر را نشان دهد؛ (۲) نشان دهد که این نگرش از نظر اخلاقی قابل دفاع نیست؛ (۳) نشان دهد که میان این نگرش و نگرش قرآن به نهاد ازدواج تفاوت عمیقی وجود دارد؛ و (۴) با ارائه تفسیر جدیدی از روایات مربوط به باب نکاح، نشان دهد که برداشت رایج فقهی از این روایات نادرست است، و قرآن و سنت معتبر، نگرش تاجرانه و مردسالارانه به نهاد ازدواج و نگرش مالکانه و سطله جویانه مردان نسبت به زنان را تایید نمی کند.

کلیدواژه ها

نهاد ازدواج, حقوق زنان, نهاد بردهداری, نهاد خانواده

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.