صاحبعلی اکبری - دانشگاه فردوسی مشهد, ایران

ارتباط میان ایرانیان و عرب از دیر باز در سطوح مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، فلسفی، دینی، ادبی، لغوی، بلاغی و سایر زمین هها در حد اعلا وجود داشته است. این ارتباطات همواره با عزت و دوستی و محبت همراه بوده است. از زمانی که آخرین فرستاده و پیامبر الهی حضرت محمد مصطفی ص بر انگیخته شد، این ارتباطات شکل تازه ای به خود گرفت و تا یکد بر مساوات میان مل تها و فرهنگ عربی اسلامی از راه رحمت، تقوی و عدالت ادامه پیدا کرد. مشترکات میان دو ادب عربی وفارسی نیز از راه برخورد میان دو ملت ایرانی و عرب نیز از زمان های پیشین وجود داشته که با آمدن اسلام روز به روز بر رونق آن افزوده شد.از آن جایی که زبان عربی زبان قرآن و دین جدید بود، ایرانیان برای آموزش وکسب مهارت در آن به اندازه ی اهل زبان تلاش هایی را در سطوح وسیعی آغاز کردند و با مشارکت تعدای از دانشمندان عرب وسایر سرزمین های فتح شده، از راه زبان عربی بسیاری از دانش های مکتوب قدیم را از زبان اصلی در زمینه های تاریخ، طب، شیمی، فلک، زبان، حساب، ادب و غیره ترجمه کردند. مشترکات میان دو زبان و ادب عربی و فارسی به قدری فراوان است که مطالعات وپژوه شهای مفصلی را می طلبد. این مشترکات در قالب الفاظ، سبک، اقتباس، اوزان وقوافی، داستان و غیره قابل مطالعه و بررسی است. نگارنده دراین نوشتار به گوش ههایی از این مشترکات در چهار محور داستان معراج نبوی، ترجمه و تالیف، مشترکات لغوی و هنری وموضوعات ادبی مشترک پرداخته است.

ادبیات عربی, ادبیات فارسی, مضامین مشترک, معراج