تجربه زیسته زنان بی خانمان از تلویزیون

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای ارتباطی، دوره: 28، شماره: 108
  • کد COI اختصاصی: JR_CRIRIB-28-108_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 224
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

پروانه دانش

دکتری جامعه شناسی، دانشیار دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

حمید عبداللهیان

دکتری علوم ارتباطات، استاد دانشگاه تهران، تهران، ایران

محمدجواد زاهدی مازندرانی

دکتری جامعه شناسی، دانشیار دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

عاصفه توکلی خمینی

دانشجوی دکتری جامعه شناسی، گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور تهران، ایران

چکیده

در رویکرد پدیدارشناسانه، تلویزیون به عنوان یک ابژه در جهان خارج وجود ندارد، بلکه تنها در آگاهی افراد تجسم می یابد. به بیانی دیگر، تلویزیون، نه به عنوان واقعیتی عینی، بلکه ذهنیت و ادراک از آن، موضوع مطالعه پدیدارشناسی حاضر است. با توجه به تاکید صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بر گروه های در حاشیه و فقرا، شناخت ادراک گروه های مختلف به ویژه گروه های آسیب پذیر از تلویزیون بسیار مهم است. از این رو، در پژوهش حاضر، تجربه زیسته زنان بی خانمان از تلویزیون مطالعه شده است. در این مقاله توصیف می شود که در زیست جهان زنان بی خانمان، تلویزیون چگونه صورت بندی شده است؟ با استفاده از نظریات برساخت گرایی رسانه و پدیدارشناسی و با کاربرد روش پدیدارشناسی تجربی، با ۱۰ نفر از زنان بی خانمانی که به طور موقت در مددسرای نیلوفر آبی چیتگر حضور دارند، مصاحبه شده و یافته ها، با استفاده از روش تجزیه وتحلیل کرسول و نرم افزار maxqda ۱۰ تحلیل شده اند. از مجموع واحدهای معنایی استخراج شده، ۱۰ مقوله متنی به دست آمده است و پس ازآن، چهار مقوله ساختاری «تلویزیون برچسب ساز»، «تلویزیون طبقاتی»، «بی خانمانی کاذب تلویزیونی» و «تلویزیون طرد کننده» از مقولات متنی، انتزاع شده اند. تحلیل ها نشان می دهد که زنان بی خانمان در برابر این ادراک از تلویزیون مقاومت نمی کنند و این ذهنیت، امکان درخواست های اجتماعی را از آنان سلب کرده است. ازاین رو، ضروری است، رسانه در ساختاری برابر و با نگاهی ساختارگرایانه و نه فردگرایانه، امکان تحرک و تغییر اجتماعی را برای آنان فراهم آورد و دیگر ساختارهای طرد کننده را به چالشی جدی فراخواند.

کلیدواژه ها

پدیدارشناسی, ذهنیت, تجربه زیسته, زنان بی خانمان, تلویزیون

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.