ذخیره مس محدوده زمین حسین، کمربند فلززایی دهج - ساردوئیه، جنوب شرق ایران: ملاحظاتی روی کانه زایی، دگرسانی و میانبارهای سیال

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله بلورشناسی و کانی شناسی ایران، دوره: 30، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJCM-30-1_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 240
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد خالقی

دانشگاه ارومیه

علی عابدینی

دانشگاه ارومیه

حجت اله رنجبر

دانشگاه شهید باهنر کرمان

علی اصغر کلاگری

دانشگاه تبریز

چکیده

ذخیره مس زمین­حسین به عنوان بخشی از کمربند فلززایی دهج - ساردوئیه، در ۱۷۰ کیلومتری جنوب­شرق شهر کرمان واقع است. این ذخیره با سنگ­های آتشفشانی (آندزیت، آندزی­بازالت و آذرآواری­ها) و توده­های نفوذی (گرانودیوریت و گرانیت) ائوسن میزبانی می­شود. دگرسانی­های پروپیلیتی، سریسیتی، رسی- سریسیتی و سیلیسی با این ذخیره در ارتباط هستند. کالکوپیریت و پیریت مهمترین کانی­های سولفیدی درونزاد هستند که با انباشت­های کانی­های برونزاد چون گوتیت، هماتیت، لیمونیت، مالاکیت و آزوریت همراهی می­شوند. کانی­های درونزاد اغلب بافت­های رگه-رگچه­ای، داربستی و قشرگون را نشان می­دهند. برپایه ریزدماسنجی در بلورهای کوارتز همزاد با کانه­ها، چهار نوع میانبار سیال دو فاز غنی از مایع (L-V)، سه فازی مایع- گاز- جامد(L-V-S) ، دو فازی غنی از گاز (V-L) و تک فازی گازی (V) بر اساس مقادیر فازی وجود دارند. نتایج ریزدماسنجی نشان می­دهند که میانبارهای سیال دارای گستره دمای همگن­شدگی گسترده­ای (۱۷۰ تا ۵۳۰ درجه سانتی­گراد) هستند. میانبارهای سیال نوع L-V-S دمای همگن­شدگی و شوری به ترتیب ۴۷۳-۱۹۰ درجه سانتی­گراد و ۶/۵۵-۴/۳۱ درصد معادل وزنی نمک طعام دارند. میانبارهای دوفازی غنی از مایع (L-V) شوری­هایی در گستره ۴۵/۶-۷۴/۱ درصد معادل وزنی نمک طعام را نشان می­دهند. بر اساس یافته­های ریزدماسنجی، جوشش، آمیختگی و سرد شدن ساده سیال­ها، ­ساز و کار­های موثر در نهشت و گسترش این ذخیره بوده­اند. سیال های کانسنگ­ساز به احتمال بسیار خاستگاه ماگمایی و ماگمایی- جوی داشته­اند. بر اساس ویژگی­های بافتی و ساختی، انباشت­های کانیایی دگرسانی و کانی­زایی و داده­های ریزدماسنجی، ذخیره زمین­حسین می­تواند در رده مس نوع پورفیری قرار گیرد.      

کلیدواژه ها

Dehaj-Sarduiyeh, mineralization, Zamin Hossein deposit, alteration, fluid inclusions, porphyry copper., دهج-ساردوئیه؛ کانه زایی؛ ذخیره زمین حسین؛ دگرسانی؛ میانبارهای سیال؛ مس پورفیری.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.