ارزیابی روند تغییرات مکانی کاربری اراضی سد کارون ۳ در بازه زمانی ۱۹۹۱ تا ۲۰۱۸

شناسایی تغییرات کاربری اراضی برای ارزیابی و پایش مناطق حساس با هدف برنامه ریزی و مدیریت پایدار سرزمین امری ضروری است. سنجش از دور و استفاده از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی، امروزه به عنوان یکی از روش های متداول و رایج دنیا در امر پایش بررسی تغییرات سرزمین به ویژه در بررسی اراضی با وسعت بالا به شمار می رود. در این مطالعه روند تغییرات مکانی کاربری اراضی در حوزه سد کارون ۳ در زمان های قبل و بعد از احداث و آبگیری سد با استفاده از علم سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی طی یک دوره ۲۷ ساله بررسی شد. در این پژوهش، تصاویر ماهواره ای لندست ۵ سنجنده TM مربوط به سال های ۱۹۹۱ و ۲۰۰۸ و لندست ۸ سنجنده OLI سال ۲۰۱۸ مورد تجزیه و تحلیل و پردازش قرار گرفت. با استفاده از طبقه بندی شی ءگرا نقشه های کاربری اراضی برای سه مقطع زمانی ۱۹۹۱، ۲۰۰۸ و ۲۰۱۸ با صحت کلی شاخص کاپا به ترتیب ۰/۹۳ و ۰/۸۹ درصد برای سال ۱۹۹۱، ۰/۹۴ و ۰/۸۸ درصد در سال ۲۰۰۸ و ۰/۹۳ و ۰/۸۶ درصد سال ۲۰۱۸ تهیه شد. نتایج نشان می دهد کاربری آب منطقه با وسعت ۳۷/۶۸ کیلومترمربع روند افزایشی و اراضی کشاورزی و مناطق مسکونی با وسعت به ترتیب ۱۳۹/۰۴ و ۲۲۶/۵۶ روند کاهشی، اراضی جنگلی با وسعت ۱۰۴۱/۴۹ به عنوان پوشش غالب منطقه باقی ماند و اراضی مرتعی با طی کردن روند کاهشی افزایش در هر دو دوره بعد از کاربری جنگل با وسعت ۸۷۸/۸۷ بیشترین وسعت را داشتند. با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت احداث سد کارون ۳ باعث زیرآب رفتن زمین های کشاورزی و تبدیل آنها به کاربری دیگر شده است، درنتیجه مردم روستا به دلیل از دست دادن شغل خود مجبور به مهاجرت شده اند و مناطق مسکونی رها شده به سایر کاربری های تبدیل می شوند.

کلیدواژه ها:

Karun ۳ dam ، Satellite images ، Object-oriented classification ، Land use changes ، سد کارون ۳ ، تصاویر ماهواره ای ، طبقه بندی شی ءگرا ، تغییرات کاربری اراضی.