آرش رضاپور - ferdowsi university of mashhad
محمود حسینی - ferdowsi university of mashhad
عزیزالله ایزدی - Sultan Qaboos University

ارزیابی یکپارچه حوضه آبریز در مناطق خشک و نیمه خشک که با تنش شدید آبی مواجه هستند امری حیاتی است. آمار و اطلاعات، بخش اساسی فرآیند تصمیم گیری و حکمرانی آب برای تحقق مدیریت یکپارچه منابع آب در مقیاس حوضه آبریز هستند. برای دستیابی به این هدف، حسابداری آب ابزاری مفید برای سازمان دهی اطلاعات و ارائه آن ها در قالب شاخص های استاندارد است. بنابراین، هدف این پژوهش پیاده سازی چارچوب حسابداری آب پلاس Water Accounting Plus (WA+))) در حوضه آبریز فریزی واقع در استان خراسان رضوی است. در این پژوهش، شاخص های حسابداری آب حوضه آبریز فریزی برای یک دوره ۲۸ ساله (۱۳۹۵-۱۳۶۸) و دو دوره تر (۱۳۶۸-۱۳۷۵) و خشک (۱۳۷۶-۱۳۸۷) با استفاده از مدل SWAT استخراج شدند. شاخص های استخراج شده نشان داد که میزان آب قابل مدیریت و سودمندی مصرف (تعریق) در سطح حوضه پایین است و بخش زیادی از سهم آبیاری حوضه از منابع آب زیرزمینی تامین می شود. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که استفاده از مدل SWAT، چارچوب WA+ و تحلیل شاخص های حسابداری آب نقش مهمی را در ارزیابی شرایط کشاورزی و هیدرولوژیکی حوضه های آبریز ایفا می کنند. رویکرد پیشنهادشده در این پژوهش، می تواند به مدیران در اتخاذ تصمیمات آگاهانه برای حفظ پایداری حوضه آبریز کمک نماید.

Integrated water resources management, WA+ Water accounting framework, SWAT model, Watershed, مدیریت یکپارچه منابع آب, چارچوب حسابداری آب WA+, مدل SWAT, حوضه آبریز