بررسی پاسخ ژنوتیپ های عدس (.Lens culinaris Medik) به تنش شوری در شرایط کنترل شده

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه روابط خاک و گیاه، دوره: 12، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_STGC-12-4_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 116
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جعفر نباتی

Research Center for Plant Sciences, Ferdowsi University of Mashhad.

مرتضی گلدانی

Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad.

محمد محمدی

Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad.

سیده محبوبه میرمیران

Khorasan-e-Razavi Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Mashhad, Iran.

علی اسدی

Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad.

چکیده

در این پژوهش تحمل به شوری ۲۴ ژنوتیپ عدس در کشت هیدروپونیک به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تنش شوری (۰/۵، ۱۲ و ds m-۱ ۱۶) در کرت های اصلی و ژنوتیپ های عدس در کرت های فرعی قرار گرفتند. اعمال تنش شوری ۱۲ و ds m-۱ ۱۶ سبب کاهش درصد بقا در تمامی ژنوتیپ ها در مقایسه با شاهد شد. ژنوتیپ های MLC۵۷، MLC۷۳، MLC۹۴، MLC۱۰۴ و MLC۱۰۸ قادر به تحمل شوری ds m-۱ ۱۶ نبودند. اعمال سطوح تنش شوری سبب کاهش ویژگی های مورفولوژیک گیاه مانند ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، وزن خشک و درصد بقای برگ در بیش تر ژنوتیپ ها شد. کم ترین درصد کاهش ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، وزن خشک و درصد بقای برگ در سطح شوری ds m-۱ ۱۶ نسبت به شاهد، به ترتیب در ژنوتیپ های MLC۱۳، MLC۱۲۰، MLC۴ و MLC۱۲ مشاهده شد. کم ترین افزایش میزان سدیم (۵/۵۲ برابر) در نتیجه اعمال شوری ds m-۱ ۱۶ نسبت به شاهد در ژنوتیپ MLC۱۰۸ و بیش ترین میزان کلسیم (۴ برابر) در ژنوتیپ MLC۷۸ مشاهده شد. به عبارتی این ژنوتیپ ها توانستند آثار منفی افزایش یون های سدیم در نتیجه اعمال تنش شوری را کاهش دهند. تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) نشان دهنده برتری نسبی تمام ژنوتیپ های متعلق به گروه اول (MLC۱۲۰، MLC۱۷۸، MLC۱۲، MLC۲۶، MLC۱۱۷ و MLC۶) در بیش تر صفات نسبت به میانگین کل بود. به طور کلی با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت این ژنوتیپ ها از درصد بقا و ویژگی های رشدی مناسب تری در مواجه با تنش شوری برخوردارند که از این ویژگی ها می توان در انتخاب بهتر ژنوتیپ های متحمل به شوری در پژوهش های آینده استفاده کرد.

کلیدواژه ها

Leaf survival, Membrane stability index, Principal component analysis, Sodium, Survival percentage., بقای برگ, تجزیه به مولفه های اصلی, درصد بقا, سدیم, شاخص پایداری غشاء

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.