مهدی کرمی - دانشجوی دکتری زمین شناسی مهندسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
مجتبی رحیمی شهید - دانشجوی دکتری زمین شناسی مهندسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
غلامرضا لشکری پور - استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد

تعیین پارامترهای شکنندگی و ژئومکانیکی به ویژه مقاومت فشاری تک محوره (UCS) و مدول­یانگ (ES)، برای طراحی و کاربردهای مختلف مهندسی سنگ مورد نیاز است. ارزیابی این پارامترها، فرآیندی زمان­بر، طاقت فرسا و هزینه­بر است و نیازمند تهیه­ی مغزه­های سنگی مناسب است؛ بنابراین، از همبستگی های تجربی برای پیش­بینی خصوصیات سنگ ها استفاده می­شود. در این پژوهش، برای پیش بینی شکنندگی و تعیین همبستگی تجربی بین پارامترهای فیزیکی و مکانیکی سازند آهکی تله­زنگ، از ۷۴ نمونه مغزه­سنگی تهیه شده از حفاری ۱۰ گمانه ژئوتکنیکی به عمق ۷۰ متر در ساخت گاه سد هواسان در شرایط خشک و اشباع استفاده شد. پس از بررسی آمار توصیفی نمونه ها در نرم افزار SPSS ۲۵، روابط همبستگی از نوع رگرسیون ساده بر طبق بهترین برازش بین پارامترهای فیزیکی و مکانیکی برقرار شد و معادله تجربی با ضریب تعیین (R۲=۹۶)، با استفاده از مدل رگرسیون چندگانه نیز برای پیش­بینی شاخص شکنندگی سنگ آهک تله­زنگ ارائه گردید. در نهایت معادله تجربی به دست آمده برای تعیین شاخص شکنندگی (BI) در شرایط اشباع، بر اساس مقادیر مقاومت فشاری تک محوره (UCS)، مقاومت کششی برزیلی (BTS) و سرعت موج فشاری (Vp) و روابط آماری بین پارامترهای فیزیکی و مکانیکی با روابط گذشته مقایسه شد. نتایج نشان می دهد صحت و دقت روابط آماری ارائه شده با روابط گذشته مطابقت دارد.

شکنندگی, پارامترهای ژئومکانیکی, روابط آماری, سازند تله زنگ, سد هواسان