ااثر NPK، بوتامیسول و اسید هیومیک بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و اسانس سه گونه مرزه (Satureja) تحت تنش خشکی

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: مجله تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره: 38، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_IJMAPR-38-1_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 134
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهراب یادگاری

دانشیار، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی ادویه ای و عطری، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران

چکیده

با توجه به نقش ارزنده گیاه مرزه (Satureja spp.) در صنایع داروسازی و غذایی کشور، سه آزمایش مجزا به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد به منظور بررسی اثر کودهای NPK، بوتامیسول و اسید هیومیک بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیک و اسانس سه گونه مرزه (S. mutica Fisch. & C. A. Mey.، S. bachtiarica Bunge و S. khuzistanica Jamzad) تحت شرایط تنش خشکی اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل عدم استفاده (A۱) و استفاده (A۲) از کود NPK، عدم استفاده (B۱) و استفاده (B۲) از اسید هیومیک، عدم استفاده (C۱) و استفاده (C۲) از بوتامیسول و تنش خشکی در سه سطح ظرفیت مزرعه (D۱)، ۵۰% (D۲) و ۷۵% تخلیه رطوبتی (D۳) بودند. تیمار A۲B۲C۲D۱، بیشترین ارتفاع گیاه (۱.۱±۵۷.۵ سانتی متر)، تعداد شاخه اصلی (۷.۱±۲۳.۴)، کلروفیل کل (۰.۰۲±۱.۵۵ میلی گرم بر گرم وزن تر) و اسانس (۰.۰۳±۱.۹۴%) را در S. bachtiarica و تیمار A۱B۱C۱D۳، بیشترین میزان پرولین (۱.۲±۱۳.۹۹ میکروگرم بر گرم ماده تر) و کمترین میزان اسانس (۰.۰۲±۰.۷۹%) را در S. mutica ایجاد نمود. از ۱۱ ترکیب شناسایی شده اسانس، ترکیب های غالب اسانس در S. bachtiarica، پارا-سیمن و کارواکرول، در S. khuzistanica، کارواکرول و گاما-ترپینن و در S. mutica، پارا-سیمن و تیمول از دسته مونوترپن ها بودند. بهره مندی از مواد مغذی بهتر و تنش در حداقل ممکن به همراه آب و هوای معتدل منطقه مورد تحقیق، منجر به معرفی گونه S. bachtiarica به عنوان گونه شاخص شد.

کلیدواژه ها

پارا-سیمن, کارواکرول, مرزه بختیاری (Satureja bachtiarica Bunge), مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad)

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.