تحلیل پارامترهای موثر بر تنش های القایی اطراف حفریه واقع در توده سنگ درزه دار

در بررسی و تحلیل پایداری فضاهای زیرزمینی، تعیین دقیق تنش های القایی پیرامون حفریه ضروری است. توده سنگ درزه دار به عنوان محیطی ناپیوسته، ناهمگن و ناهسمان اغلب در طبیعت شامل مجموعه ای از شبکه درزه های منفصل و متصل به هم است که می تواند در میزان تنش های القایی اطراف سازه های واقع در آن موثر باشد. معمولا تعیین تنش های برجا در توده سنگ به صورت برجا یک فرآیند مشکل، پر هزینه و زمان بر می باشد. از طرفی استفاده از روابط تجربی پر طرفداری نظیر راه حل فرم بسته کرش برای تعیین تنش های القایی بعد از ایجاد حفریه در محیطی با رفتار الاستیک و فاقد درزه معتبر است. لذا استخراج روابط ریاضی بر پایه محاسبه های آماری که بتواند اکثر پارامترهای وابسته موثر بر تنش های القایی اطراف حفریه را از بین حجم زیادی از داده ها در نظر بگیرد می تواند بسیار کاربردی و کارگشا باشد. هر چند به دلیل وجود عدم قطعیت بسیار زیاد در توده سنگ، پیدا کردن رابطه ای که بتواند کلیه پارامترهای موثر و درجه تاثیرگذاری آنها را بر میزان پایداری حفریه واقع در توده سنگ مشخص نماید، فرآیندی بسیار پیچیده، مشکل و زمان بر است، ولی در این تحقیق تلاش شد ضمن بدست آوردن نحوه وابستگی میزان تنش های القایی اطراف حفریه ای با پارامترهای ثابت و متغیر طراحی از طریق تحلیل رگرسیون، روابطی با درجه همبستگی قابل قبولی ارائه گردد. به این منظور از حجم بالایی از داده های مبنای بدست آمده از نتایج تحلیل های عددی تنش-جابجایی یک چاه قائم به کمک مدل سازی ترکیبی روش اجزای مجزا-شبکه درزه مجزا DEM-DFN استفاده شده است. در نهایت با تحلیل رگرسیون خطی چند متغیره روی داده های مذکور، بهترین رابطه ریاضی بین ویژگی های سنگ، درزه، ناهمسانگردی، تنش برجا و هندسه حفریه تعیین شده است.

کلیدواژه ها:

رگرسیون خطی چند متغیره (MLR) ، توده سنگ درزه دار ، حفریه ، تحلیل تنش ، روش عددی اجزای مجزا