جایگاه تکتونوماگمایی و دما- فشارسنجی گدازه های حدواسط پالئوژن گنجین براساس کانی کلینوپیروکسن، شاهدی بر ماگماتیسم جنوب طارم (آذربایجان شرقی)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش زمین، دوره: 12، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_ESRJ-12-4_014
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 175
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

منیره خیرخواه

پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

محمد مبشرگرمی

پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

چکیده

تکاپوی آتشفشانی پالئوژن در زون ماگمایی البرزغربی-آذربایجان از گسترش پراکنده ای برخوردار است. در این پژوهش تراکی آندزیت­های گنجین در جنوب طارم مورد بررسی قرار گرفته­اند. پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، آمفیبول از مهم ترین کانی های این گدازه های حدواسط با بافت هیالوپورفیریک و میکرولیتیک پورفیریک می­باشند. کلینوپیروکسن­های منطقه، در مطالعات شیمی کانی، ترکیب دیوپسیدی (Wo۴۳-۵۱, En۳۹-۴۷, Fs۹-۱۱) را نشان می دهند و در گستره کلینوپیروکسن­های کلسیم، منیزیم و آهن دار و آلمینودیوپسید قرار می گیرند. طیف عدد منیزیم) ۶۷% تا ۷۴=%(Mg# کلینوپیروکسن ها، یک ماگمای والد کم سیلیس برای منشا تراکی آندزیت های این منطقه نشان می دهد. الگوهای منطقه­بندی عادی این کانی ها نشان می دهد که فرایند تفریق در تکامل این سنگ ها عاملی موثر بوده است. برآوردهای زمین-دما فشارسنجی این کانی ها، گستره دمایی ۱۲۰۰ تا ۱۲۶۰(±۵۰) درجه سانتی گراد، فشار ۴/۵ تا ۲/۶ کیلوبار در ژرفای ۱۹ تا ۲۱ کیلومتری را در تبلور این کانی مشخص می نماید. گریزندگی بالای اکسیژن (۲/۵-۱۰%) دیوپسیدها، وابستگی ماگماهای والد این سنگ ها را به جایگاه محیط تکتونیکی کمان پس از تصادم پیشنهاد می کند.

کلیدواژه ها

تراکی آندزیت, دما- فشارسنجی, شیمی کانی, کلینوپیروکسن, گنجین, طارم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.