ابوالفضل شمسایی - استاد دانشکده عمران دانشگاه صنعتی شریف
جهانشیر محمدزاده - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب دانشگاه صنعتی شریف

برای استفاده بهینه از آبهای زیرزمینی باید محل سفره آب‌زیرزمینی و خصوصیات آن از جمله عمق لایه آبدار، عمق سنگ بستر، ضریب ذخیره، ضریب هدایت هیدرولیکی و کیفیت آب موجود در آن مشخص شوند. از جمله روشهایی که در مطالعه و بهره‌برداری از آبهای زیرزمینی می‌توان از آن استفاده نمود، روش مقاومت الکتریکی می‌باشد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی دقت روش مقاومت الکتریکی در برآورد عمق لایه آبدار، عمق سنگ بستر و تعیین رابطه بین مقاومت الکتریکی لایه‌آبدار با پارامترهای هیدرولیکی آن می‌باشد. برای این منظور مقاومت الکتریکی زمین در مجاورت 6 حلقه از چاههای موجود در دشت مایان تبریز اندازه‌گیری شده و پس از تجزیه و تحلیل داده‌های صحرایی با استفاده از نرم ‌افزار ، عمق و مقاومت الکتریکی لایه‌های مختلف زمین بخصوص لایه‌آبدار مشخص گردیده است. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می‌دهد، عمق لایه آبدار که با استفاده از روش مقاومت الکتریکی برآورد شده است با عمق واقعی آن در حدود 10 درصد اختلاف دارد در حالیکه میزان این اختلاف برای سنگ بستر در حدود 5 درصد می‌باشد. علاوه بر این در لایه آبدار مورد مطالعه مقاومت آب‌زیرزمینی مهمترین عامل تعیین کننده مقاومت الکتریکی لایه آبدار بوده و ضریب هدایت هیدرولیکی لایه آبدار با مقاومت الکتریکی آن دارای یک رابطه خطی می‌باشد.

مقاومت الکتریکی ویژه ، لایه آبدار ، سونداژ الکتریکی, ضریب ذخیره ، ضریب هدایت هیدرولیکی