نرگس کشتکار - دکترای تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی،دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز،اهواز ،ایران
پونه کشتکار - دکتری حرفه ای پزشکی ،مرکز بهداشت شهرستان امیدیه،دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران
قدرت اله پریزاده

مقدمه: شغل یکی از مهم ترین، اساسی ترین و بنیادی ترین عوامل زندگی انسان است که ایجاد امنیت برای جامعه و سلامت روانی را به دنبال دارد و می تون آن را با زنده بودن فرد مساوی دانست، بنابراین اگر فردی در زمینه شغل خود با استرس روبه رو باشد، روند زندگی اش مختل می شود و از سلامت روان فاصله می گیرد. با توجه به این که استرس شغلی آثار نامطلوبی را هم برای فرد و هم برای جامعه به دنبال دارد، پس این پدیده منفی تلقی می شود.استرس شغلی یک وضعیت روانشناختی است که از احساس ناهماهنگی میان ظرفیت ها و موقعیت ها ناشی میشود و نوعی پاسخ غیراختصاصی به تمامی عواملی است که می تواند بر روی سیستم ایمنی و حافظه عملکردی تاثیرگذار باشد. هدف از مطالعه حاضر بررسی رابطه بین استرس شغلی با سیستم ایمنی و حافظه عملکردی زنان شاغل مبتلا به ویروس HIV مثبت وکووید۱۹ بود.مواد و روش ها: برای ارزیابی فرضیه ها از روش همبستگی استفاده شد. جامعه تحقیق شامل کلیه زنان ۲۰-۶۵ ساله مبتلا به ویروس HIV مثبت وکووید ۱۹در سال ۱۳۹۹بود. آنهابه صورت سرشماری از جامعه آماری انتخاب شدند. برای این هدف، پرسشنامه استرس شغلی سازمان اجرایی ایمنی و بهداشت انگلستان، آزمایش کورتیزول سرم خون و آزمون حافظه وکسلر جهت جمع آوری داده ها استفاده شد.یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که استرس شغلی و سیستم ایمنی زنان مبتلا به ویروس HIV مثبت و کووید ۱۹همبستگی مثبت و معنی داری داشتند (r=۰.۷۹) مهمترین عوامل خرده مقیاس استرس شغلی حمایت خانواده و دوستان ، همکاران و ارتباط بوده است که ۳۸.۷۹ درصد و۶۴ درصد از تغییرات سیستم ایمنی را نشان میدهد. همچنین حافظه عملکردی با استرس شغلی همبستگی مثبت و معنی داری داشت (r=۰.۶۱)ارتباط و کنترل بیشترین سهم را در تبیین واریانس حافظه عملکردی دارا بودند ( ۳/۲۴درصد.) با استفاده از ارتباط به عنوان یک آزمون جدا ۷ /۱۲درصد از شاغلین تغییرات حافظه عملکردی را ایجاد کردند.نتیجه گیری: به طور کلی استرس شغلی و خرده مقیاس حمایت توسط دوستان و خانواده و کنترل میتواند سیستم ایمنی و حافظه عملکردی زنان مبتلا به ویروس HIV مثبت و کووید ۱۹ درا پیش بینی کند. به نظر میرسد که پزشکان و متخصصان و مدیران می توانند از این عوامل روانی و فیزیکی جهت بهبود بهره وری کارکنان در سایر خدمات استفاده کنند.

استرس شغلی، ایمنی، حافظه عملکردی، HIV مثبت، کووید ۱۹