ساغر کریم زاده - دانشجوی کارشناسی علوم تغذیه،کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده ی علوم پزشکی شوشتر،شوشتر،ایران
محمد نظری - دانشجوی کارشناسی علوم تغذیه،کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده ی علوم پزشکی شوشتر،شوشتر،ایران
شیما اوجی - دانشجوی کارشناسی مامایی،کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده ی علوم پزشکی شوشتر،شوشتر،ایران
زهرا نصرتی - دانشجوی کارشناسی علوم تغذیه،کمیته تحقیقات دانشجویی دانشکده ی علوم پزشکی شوشتر،شوشتر،ایران
اعظم هنرمندپور - کارشناس ارشد مامایی،گروه مامایی،دانشکده ی علوم پزشکی شوشتر،شوشتر،ایران

زمینه و هدف: اسهال و یبوست دو بیماری شایع در نوزادان است که اثرات مهمی بر سلامت و رشد انها دارد و نیز یکی از دلایل عمده ی مرگ و میر نوزادان در کشورهای در حال توسعه می باشد.روش جستجو: این مطالعه ی مروری سیستماتیک با استفاده از مطالعه های منتشر شده از زانویه ۲۰۱۰ تا مارچ ۲۰۲۱ ازطریق جستوجو در پایگاه های SID ,google scholar,pubmed,magiran,elmnet و iran medex به دو زبان انگلیسی و فارسی و نیز بهره گیری از کلیدواژه های اسهال نوزادی،یبوست نوزادی،شیر خشک و شیرمادر صورت گرفت.در مرحله ی اول ۳۴۸ مقاله یافت شد سپس با استفاده گایدلاین PRISMA ۱۸ مقاله استخراج و مورد بررسی قرار گرفتند.یافته ها:تغذیه با شیرمادر بدلیل غنای تغذیه ای و خاصیت تقویت کنندگی سیستم دفاعی نوزاد می تواند سد دفاعی و ایمنی بالایی در مقابل عوامل بیماری زا پدید آورد.در این نوزادان عفونت های دستگاه گوارش،ادراری و اسهال ، یبوست در مدت تغذیه با شیرمادر بسیار کمتر از نوزادان تغذیه شده با شیر خشک بروز میکند.تغییر رنگ مدفوع، شدت اسهال و یبوست در نوزادان تغذیه شده با شیرمادر کمتر از گروه دیگر گزارش شده است.کلسترول شیرمادر بیشتر ازشیرخشک است واین مورد سیستم گوارش نوزاد رابرای متابولیسم وهضم چربی ها درآینده تقویت میکند.هضم چربی های موجود در شیرخشک که از نوع اشباع هستند برای نوزاد مشکل است ودل درد های بعد از شیر خوردن در این گروه بیشتر گزارش شده است.با این حال برخی از انواع شیرخشک های غنی شده با زینک و ویتامین هایی از جمله D برای نوزادان دارای رشدکم نتیجه بهتری نسبت به شیرمادر داشته است.نتیجه گیری:نوزادانی که با شیرمادر تغذیه میشوند به مراتب کمتر از گروه دیگر ،دچار بیماری های اسهال و یبوست میگردند و از میان تمامی روش های پیشگیری از اسهال و یبوست نوزادی،تغذیه با شیرمادر به لحاظ برخورداری از غنای تغذیه ای ،موثرتر و قابل قبول تر و اسان تر است.با ارائه ی آموزش های تغذیه ای به مادران و نیز ارائه ی راهکار های افزایش شیر میتوان مادران را ترغیب به تغذیه نوزاد با شیرمادر نمود.

اسهال نوزادی، یبوست نوزادی، شیرخشک، شیرمادر