سابقه و هدف:
گیاهان دارویی از هزاران سال پیش به عنوان یکی از مهم ترین منابع درمان بیماری های مختلف کاربرد داشته اند. این گیاهان، گروه متنوعی از ترکیبات آلی به نام متابولیت های ثانویه را تولید می کنند. (۱))متابولیت های ثانویه (sms)
گیاهان دارویی اساس ماده تاثیرات درمانی بالینی آنها است. آنها همچنین شاخص های مهمی برای ارزیابی کیفیت مواد دارویی هستند.(۲)روش جست وجو: این مطالعه از نوع مروری است که طی ان تعداد زیادی از مقالات مرتبط ار پایگاه های google scholarوpubmedو علم نت با کلید واژه های گیاهان دارویی,متابولیت ها,متابولیت ثانویه,عوامل محیطی و معادل انکلیسی انهاmedicinal plants,metabolites,secondary metabolites,environmental factors از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۰ مورد برسی قرار گرفتند.۳۳ مقاله مورد بررسی قرار گرفت که از بین انها ۲۱ مقاله در این مطالعه مورد استفاده قرارگرفت.یافته ها: سنتز و تجمع
SMS بسیار پیچیده است و تحت تاثیر عوامل زیادی از جمله مدارهای ژنتیکی رشد داخلی (ژن تنظیم شده ، آنزیم) و
عوامل محیطی خارجی (نور ، دما ، آب ، شوری و غیره) قرار می گیرد.(۲) تولید
گیاهان دارویی در مقیاس صنعتی نیاز به استفاده از تکنولوژی های نوین داشته که کیفیت بالا و سلامت
گیاهان دارویی را هم تامین کند. باکتریهای محرک رشد از طریق فراهمی عناصر غذایی برای گیاه با استفاده از مکانیسم حلالیت فسفر، پتاسیم و همچنین تثبیت زیستی نیتروژن و تولید سیدروفور، حفظ تعادل هورمونی درگیاهان با تولید هورمون های محرک رشد در
گیاهان دارویی سبب بهبود شاخص های رشدی، تولید متابولیت های ثانویه در
گیاهان دارویی می شوند(۳)عوامل مختلف ژنتیکی ، آنتوژنیک ، مورفوژنتیکی و محیطی می توانند در بیوسنتز و تجمع
SMS تاثیر بگذارند.(۴) استفاده از روش های سیستماتیک در تحقیقات روی مسیر بیوسنتز ، محیط زیست محیطی و مهندسی متابولیک تشکیل متابولیت های ثانویه
گیاهان دارویی و در ساخت مدل بیان ژن بیوسنتز
متابولیت ثانویه از اهمیت زیادی برخوردار است. (۵)نتایج: کنترل و تنظیم درست عوامل موثر بر تولید متابولیت های ثانویه میتواند نقش موثری در افزایش ترکیبات موثره
گیاهان دارویی دارد.