اکرم السادات سادات حسینی - دکترای تخصصی پرستاری، دانشیار دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
مژده دل زنده - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته پرستاری کودکان، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

سابقه و هدف: بیماری های مزمن می توانند اثرات منفی بر سلامت روان خانواده و والدین گذاشته و آنها را دچار طیف گسترده ای از اختلالات روانی کند که می تواند تاثیرات نامطلوبی بر آنها و فرزندانشان داشته باشند. در این مقاله به شناسایی تاثیرات وضعیت روانشناختی والدین بر کودکان مبتلا به بیماری مزمن پرداخته شده است. روش جستجو: این مطالعه به روش مروری با استفاده از کلید واژه های انگلیسیPsychological condition, Anxiety" and depression, Parents, child, chronic illness" با جستجو در پایگاه های Web Of Science, ,Pubmed Google Scholar و کلیدواژه های "وضعیت روانشناختی، اضطراب و افسردگی، والدین، کودک و بیماری مزمن" در پایگاه های SID و MagIran در بازه ی زمانی۲۰۲۱- ۲۰۱۵ انجام شد. تعداد ۱۰۰ مقاله یافت گردید که بررسی دقیق منابع، موجب استخراج ۲۰ مقاله کاملا مرتبط با موضوع مورد تحقیق و ورود به مطالعه و تجزیه و تحلیل آنها شد. یافته ها : بر اساس شواهد ۴۹/۱ % از والدین با کودک مبتلا به بیماری مزمن دچار اضطراب متوسط تا شدید، و ۲۴/۵ % اضطراب خفیف، ۳۱/۸% دارای افسردگی متوسط تا شدید، و ۲۷/۳ %دارای افسردگی خفیف بودند. که از این میان ۷/۴۰% از مادران با فرزند صرعی اضطراب خفیف، ۳۴/۵% اضطراب متوسط و ۲۴/۸% اضطراب شدید و ۱۷/۹% مادران با کودک دچار اختلالات توجه افسردگی شدید و ۲۰/۵% افسردگی خفیف داشتند. شیوع افسردگی در مادران با کودکان دچار بیش فعالی ۴۰% و در مادران با کودک آسمی ۲۷ %و دیابتی ۳۰ % بود. والدین کودکان مبتلا به بیماری های مزمنی مانند بدخیمی، مشکلات ارولوژی و گوارشی، درصد بالاتری از افسردگی را نشان داده اند. بر اساس نتایج، مهم ترین عامل اضطراب و افسردگی در این والدین: نامشخص بودن پیش آگهی، امید به زندگی، کیفیت زندگی، روش های درمانی و درد و رنج کشیدن این کودکان است. همچنین مهم ترین تاثیرات این اختلالات بر کودکان شامل: کاهش حس مسئولیت پذیری و اختلال در مراقبت، آموزش و تغذیه فرزند- تحت تاثیر قرار گرفتن رشد عاطفی کودک- افزایش خطر ابتلا کودک به اختلالات اضطرابی، افسردگی و اختلالات رفتاری- تقلید مکانیسم های مدارای ناسازگارانه والدین و افزایش آسیب پذیری، می باشد.نتیجه گیری: چالش ها و مشکلات سلامت روان این خانواده ها نیاز به توجه ویژه تیم درمان به ویژه پرستاران را جهت دادن اطلاعات کافی و توانمند سازی مادران برجسته می کند. توصیه می شود تدابیر درمانی و مراقبتی از قبیل آموزش روش های آرامسازی و معرفی این گروه به مراکز مشاوره و شناسایی افراد در معرض ابتلا به اختلالات روانشناختی، تنظیم گردد.